Άνθρωπος ο στόχος του Θεού

Η υποστατική αρχή στον Άγιο Σιλουανό και στον Γέροντα Σωφρόνιο

Το θέμα της υποστατικής αρχής είναι κεντρικό στη Θεολογία του γέροντος Σωφρονίου. Ο άνθρωπος πλάσθηκε εξαρχής “κατ’ εικόνα και καθ΄ ομοίωσιν” Θεού και έγινε στόχος της αγαθότητάς Του. Η θαυμαστή αυτή η δωρεά που έλαβε ο άνθρωπος, δηλαδή η δυνατότητά του να αναπτυχθεί και να φτάσει στην πραγμάτωση του μεγαλειώδους προορισμού του, ονομάζεται υποστατική αρχή. Ο άνθρωπος στην τελείωσή του γίνεται “πρόσωπο” ή αλλιώς “υπόσταση”, ομοιάζοντας στο Αρχέτυπό του, τον Χριστό. Σύμφωνα με τη διδασκαλία του γέροντος Σωφρονίου, η υποστατική αρχή στον άνθρωπο μαρτυρείται στα πρόσωπα των Αγίων, οι οποίοι έχουν επιτύχει την ομοίωση με τον Χριστό και είναι φορείς του λόγου Του. Ως εκ τούτου, εξηγούσε την υποστατική αρχή και περιέγραφε τις ιδιότητες του προσώπου αναφερόμενος συχνά στη ζωή και τις γραφές του αγίου Σιλουανού.
Στο βιβλίο αυτό ο Αρχιμανδρίτης Ζαχαρίας, μαθητής του γέροντος Σωφρονίου, πραγματεύεται το θέμα της υποστατικής αρχής μέσα από τον βίο και τη διδασκαλία του αγίου Σιλουανού και του γέροντος Σωφρονίου. Εξετάζει πτυχές του θέματος σε σχέση με το δόγμα και την ορθόδοξη ασκητική, που είχε παρουσιάσει στη διδακτορική διατριβή του, Αναφορά στη θεολογία του Γέροντος Σωφρονίου. Παλαιότερα κείμενά του, καθώς και διαλέξεις στην Αγγλία, στην Ελλάδα και στην Αμερική αποτελούν τη βάση του βιβλίου αυτού.