Αϊβαλί, γη Κυδωνίας
Στα τέλη του 16ου αιώνα και ενώ οι Βενετσιάνοι αγωνίζονται για να κρατήσουν τις κτήσεις τους στην Ανατολή, ένας Πολέμαρχος από Βυζαντινή γενιά, ο Μιχαήλ Σεβαστός απ’ τ’ Ανάπλι, με νωπές τις μνήμες από τη ναυμαχία της Ναυπάκτου, ιδρύει μια μυστική πολιτεία, που στα αόρατα τειχιά της από στεριά και θάλασσα θα κλείσει το όραμα ενός λαού για εθνεγερσία και απελευθέρωση.
Τ’ Αιβαλί, ο Κυδωνότοπος της Ανατολής, θα ζήσει έκτοτε στον απόηχο των σημαντικότερων γεγονότων του 17ου και 18ου αιώνα, θα γίνει το λίκνο της εθνικής παιδείας των υποδούλων και θα καταστραφεί τελικά λίγο μετά την έκρηξη της Επανάστασης του 1821.
Η ιστορία της πόλης ολόκληρη… Πρόσωπα, γεγονότα και καταστάσεις στη διαδρομή δύο και πλέον αιώνων που αποκαλύπτουν άγνωστες πτυχές της ζωής σημαντικών προσωπικοτήτων, Ελλήνων και Τούρκων, που σημάδεψαν την ιστορία μας.
Από τα Χανιά στο Κάλε-Γκρότο
Η Μικρασιατική Εκστρατεία
Ιστορικό – φωτογραφικό αρχείο λοχία Παναγιώτη Ν. Σοϊλεντάκη
Πρόλογος: Ιωάννης Κ. Φίλανδρος, Ιστορικός
Εισαγωγή: Στυλιανός Χ. Παναγόπουλος, Αντγος ε.α., Υπαρχηγός Γ.Ε.ΕΘ.Α ε.τ.
«Φοβερό πράγμα να χάσεις το ηθικό σου στον πόλεμο. Αν σου συμβεί είσαι ήδη σκοτωμένος». Μ’ αυτήν τη διαπίστωση ο Παναγιώτης Ν. Σοϊλεντάκης συνοψίζει την εμπειρία του στον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1919-1922. Την εμπειρία αυτή καλούμαστε να αποτιμήσουμε ιστορικά έχοντας επίγνωση του ομφάλιου λώρου, που συνδέει την ημερολογιακή καταγραφή, τη μνήμη και την ιστορία. Σε μια στιγμή που η ιστοριογραφία θα προκαλέσει ποικίλα ερεθίσματα για αναστοχασμο, υπάρχει γόνιμο έδαφος για τη δημοσίευση της παρούσας κειμενικής και φωτογραφικής πρωτογενούς πηγής….
Η αφήγηση για όσα έζησε στη Μικρασιατική εκστρατεία συνοδεύεται από πενήντα πέντε αθησαύριστες φωτογραφίες του φωτογράφου της V Μεραρχίας Ευάγγελου Αχειλά. Αυτές οι «από τα κάτω» φωνές φωτίζουν μια οπτική σαφως λιγότερο προβεβλημένη ως τώρα για την κατανόηση της εμπειρίας του πολέμου… Ο αναγνώστης θα έλθει αντιμέτωπος με το ηθικό παράδειγμα του συντάκτη – λοχία, με τον ρεαλισμό της επιβίωσης και με το θάρρος του να υπονομεύσει τον ηρωισμό και τα κατορθώματα για χάρη της ζωής και της αξίας που έχει ένα σακί με σταφίδες.
Ι. Κ. Φίλανδρος
Άρωμα Ιωνίας – Ιστορίες και άνθρωποι μετά τον ξεριζωμό
Οκτώ ανθρώπινες ιστορίες ποτισμένες με τις αλήθειες της ζωής. Άνθρωποι που αναγκάστηκαν να αφήσουν σπίτια και όνειρα και να αγωνιστούν για να οικοδομήσουν πάνω στις στάχτες μια νέα ζωή. Ωστόσο, μέσα από γεγονότα, που εκτυλίσσονται στον απόηχο πολέμων, κατατρεγμών και ανέχειας αναδεικνύεται η αξία του ψυχικού σθένους και του αγώνα για την επικράτηση του καλού και αγαθού. Άνθρωποι και γεγονότα που μοιάζουν γεννήματα φαντασίας μάς συγκινούν και μας ξαφνιάζουν σαν απρόσμενες λύσεις κάποιου ζωντανού γρίφου. Γιατί, χωρίς αμφιβολία, η ζωή είναι ο πιο ευφάνταστος συγγραφέας.
Το βιβλίο “Άρωμα Ιωνίας – Ιστορίες και άνθρωποι μετά τον ξεριζωμό” απευθύνεται όχι μόνον στους ενήλικες αναγνώστες, αλλά ενδιαφέρει και τους εφήβους και νεότερους, μπορεί δε να χρησιμοποιηθεί και σε λέσχες ανάγνωσης ώστε να προκληθεί συζήτηση γύρω από τα θέματα που πραγματεύεται.
Αυθεντικές Ιστορίες Προσφύγων Β΄
Πρόκειται για 24 ιστορίες προσφύγων, που συγκλονίζουν με την τραγικότητά τους, αλλά και εντυπωσιάζουν με το άρωμα που εκπέμπει η ευωδιαστή και αξιομίμητη ζωή τους. Άνετα θα μπορούσε να ονομασθεί το βιβλίο «Προσφυγικό Λειμωνάριο».
Κάθε μία από τις ιστορίες αυτές αποτελεί και έναν επί πλέον αδιάψευστο μάρτυρα της προγραμματισθείσας και συντελεσθείσας γενοκτονίας, όπως τη βίωσαν όχι το κοινωνικό σύνολο των Ποντίων, αλλά οι συγκεκριμένοι άνθρωποι με ονοματεπώνυμα, τόπο καταγωγής και φωτογραφίες τους. Ο συγγραφέας δεν θέλησε ούτε να ωραιοποιήσει ούτε να τραγικοποιήσει καταστάσεις. Τις κατέγραψε με απλότητα, όπως του τις διηγήθηκαν απόγονοι των ιστορουμένων προσώπων.
Το βιβλίο προλογίζει ο ομότιμος Καθηγητής του Ε.Μ.Π. Ερμόπουλος Ιωάννης και διανθίζεται με πολύ όμορφους πίνακες του γνωστού Πόντιου καλλιτέχνη Γιώργου Κωνσταντινίδη.
Αχ, Μικρασία! Σύλλη, η γη των γονιών μας
«Σαν ένας αχθοφόρος, φόρτωσα το καροτσάκι μου Ανατολίτικες πραμάτειες από τη Σύλλη και το Ικόνιο· Μικρασιάτικες αυθεντικές αφηγήσεις, ειπωμένες με νοσταλγία και πόνο για τα “ευλογημένα μέρη”, την πολυχρόνια συμβίωση με τους Τούρκους, την πίστη στην προγονική παράδοση κι ελληνικότητα, τις χειμωνιάτικες βεγγέρες με τα συναρπαστικά παραμύθια και τα χωρατά του Νασρεντίν Χότζα, αλλά και τον κατατρεγμό, τις εξορίες, τις εκτελέσεις και τέλος τον υποχρεωτικό ξεριζωμό. Κι ύστερα για τη Δραπετσώνα, όπου με μαχητικότητα και πρωτόγνωρη αισιοδοξία πάλεψαν για την επιβίωση και την προσαρμογή σ’ έναν άλλο τόπο κι έναν άλλο τρόπο ζωής…
Αυτά κι άλλα πολλά, είναι φορτωμένα για σας, στο καροτσάκι που επιγράφεται: “Αχ, Μικρασία! Σύλλη, η γη των γονιών μας.» Ν.Ι.Κ.
Εξώφυλλο: Μαλακό
Σελίδες: 346
Α΄ Έκδοση: 10/2018
Δίπτυχα της Εκκλησίας της Ελλάδος 2022
Κανονάριον – Επετηρίς 2022.
Τα Δίπτυχα του 2022 περιέχουν τις διατάξεις του μηνολογίου 2022 και την κανονική οργάνωση της Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Εφέτος είναι αφιερωμένα εις την Επέτειον των εκατόν ετών από της Μικρασιατικής Καταστροφής του 1922.
Εξώφυλλο: Δεμένο (Σε χρώμα Καφέ ή Μαύρο, ανάλογα με το απόθεμα)
Εάλω η Σμύρνη
Δακρυσμένη Μικρασία 1919-1922
Aπό τις αστραφτερές αίθουσες των Bερσαλιών και το «Παρίσι της ελπίδας» στα ματωμένα χώματα της Mικράς Aσίας, από τη Σμύρνη, την Kωνσταντινούπολη, το Eσκί Σεχίρ, το Aφιόν Kαραχισάρ, την Aλμυρά ‘Eρημο και τον Σαγγάριο στην άγνωστη Eλλάδα της καθημερινότητας, της ξεγνοιασιάς, του μεροκάματου, της ανέχειας, της ελπίδας. Aπό τα «ωσαννά» και το «ευλογημένος ο ερχόμενος» στην εναγώνια κραυγή «Γιουνανλάρ γκελίορλαρ» (έρχονται οι ‘Eλληνες) και από την τελευταία λειτουργία του Xρυσόστομου στην οδοιπορούσα ρωμιοσύνη της προσφυγιάς.
Tο έπος της Mικρασιατικής εκστρατείας και ο ακάνθινος στέφανος των ξεριζωμένων μέχρι τη Nέμεση των ανθρώπων και της ιστορίας. Mε πρωταγωνιστές ματωμένα πιόνια στα δάχτυλα της ειμαρμένης: Βενιζέλος, Αλέξανδρος, Κωνσταντίνος, Γούναρης, Πρωτοπαπαδάκης, Μπαλτατζής, Θεοτόκης, Στράτος, Χατζανέστης, Παρασκευόπουλος, Παπούλας, Πλαστήρας, Πάγκαλος, Χρυσόστομος, Αριστείδης Στεργιάδης κ.ά. ‘Eνα βιβλίο που διαβάζεται με κομμένη την ανάσα καθώς τα συγκλονιστικά γεγονότα τρέχουν με κινηματογραφική ταχύτητα. Tι έκαναν οι ‘Eλληνες για να θέλουν με τόσο μίσος να πάρουν πίσω το αίμα τους οι Tούρκοι; Tι πραγματικά γινόταν στην παραλία της Σμύρνης εκείνη τη μέρα της φωτιάς και του θανάτου; Kαι τι μάθαιναν για όλα αυτά οι άνθρωποι στην Eλλάδα;
Η έκδοση συμπληρώνεται από σπάνιες φωτογραφίες της Μικρασιατικής Εκστρατείας του Σερραίου φωτογράφου Σεραφείμ Β. Σεραφείμ από το αρχείο του περιοδικού Γιατί.
ΚΡΑΤΙΚΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΜΑΡΤΥΡΙΑΣ – ΧΡΟΝΙΚΟΥ 2008
ΝΕΑ ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΕΝΗ ΚΑΙ ΑΝΑΘΕΩΡΗΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ
Δακρυσμένη Μικρασία 1919-1922. Τα χρόνια που συντάραξαν την Ελλάδα.
Το λιμάνι της Σμύρνης ήταν τώρα πλημμυρισμένο από ένα σωρό πολυεθνικά πλεούμενα θωρηκτά, καταδρομικά, αντιτορπιλικά, καΐκια, φορτηγά πλοία, μαούνες, βάρκες και η προκυμαία της, από την Πούντα μέχρι το πριν λίγο ελληνικό διοικητήριο, κατάφορτη από ένα ανέστιο τυραννισμένο πλήθος που ικέτευε τη σωτηρία του…
Ένα παραμύθι της Ανατολής
Στην φορτισμένη ιστορική περίοδο λίγο πριν τους Βαλκανικούς πολέμους, τί μπορεί να σημαίνει για έναν ήσυχο νέο καραβοκύρη ένα ταξίδι για κοντραμπάντο στα μικρασιατικά παράλια; Όταν μάλιστα ο νέος στην ηλικία αλλά έμπειρος ναυσιπλόος, που δεν σκιάζεται από τη συνεχή απειλή των ληστοπειρατών, συναπαντιέται με έναν δαιμόνιο και κοσμογυρισμένο μεσόκοπο έμπορο;
Είναι τα ατράνταχτα επιχειρήματα του τελευταίου πως μόνο το εμπόριο – και μάλιστα στην λαθραία-κοντραμπατζίδικη εκδοχή του – μπορεί να προσφέρει γρήγορα μεγάλο πλούτο και συναρπαστική ζωή;
Είναι η απειρία ζωής του νέου καπετάνιου που τον κάνει να «ενδώσει» σε μια συνεργασία που από τη φύση της έχει μεγάλο ρίσκο; Ή μήπως είναι η «τρέλλα» του θαλασσινού νερού, απο την οποία φαίνεται να πάσχουν αθεράπευτα οι δύο ήρωες, που τους κάνει να έλθουν σε συνεννόηση, μολονότι φαίνεται να κινούνται αρχικά σε πορεία σύγκρουσης;
Ή μήπως είναι, τελικά, η σαγήνη της ἰωνικής γης που τους τραβά σαν μαγνήτης, κάνοντάς τους να πραγματοποιήσουν ένα συγκλονιστικό ταξίδι γεμάτο κινδύνους και περιπέτειες;
Εξώφυλλο: Μαλακό
Σελίδες: 240
Α΄ έκδοση: 06/2016
Η «Μεγάλη Πυρκαγιά» έναν αιώνα μετά…
ΜΝΗΜΗ, ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΚΑΙ ΜΕΛΛΟΝ
Μια «κυρα-Στρατήγα» από τη Σμύρνη, που σχεδιασμένα πυρπολείται για να σβήσει κάθε ίχνος ελληνικής και χριστιανικής «κατάθεσης» στον πολιτισμό, στην αγωνιζόμενη να δει άσπρη μέρα ελλαδίτικη μιζέρια…
Oύτε «χρονικό» ούτε «τοιχογραφία» ούτε τίποτα τέτοιο: επικλήσεις της άμεσης ανθρώπινης μοίρας, σαν να «διαβάζεις Ιστορία» και σιγά σιγά να θυμάσαι ότι «έτσι μου τα έλεγε ο/η… στην παιδική γειτονιά»…
Ένα ατελές και ίσως κάπως «αφηρημένο», σπασμωδικό και μεταπαραδοσιακό πορτρέτο, που στα «χαντάκια» και τους ασύνδετους ήχους του πυκνώνει η αίσθηση του «νεοέλληνα» ότι τα γεγονότα δεν έχουν καμιά συνοχή και, άρα, είναι φυσική η «μνήμη χρυσόψαρου»…
Συμβάντα, εκρηκτική πρόοδος ουσίας, «προκυμαίες» και «τάγματα εργασίας», θάνατοι, τυραννίες, πολιτικά λάθη και εγκλήματα, «προοδευτικοί» και «αντιδραστικοί» σε μια ισότιμη επαναθεμελίωση της βασικής στρέβλωσης που γεννά αδιάκοπα την Ελλάδα σαν «από θαύμα ζούμε», «σύμμαχοι» που εξευτελίζουν κάθε έννοια «φιλίας» και ανθρωπιάς, «συνέλληνες» από πυρωμένο σίδερο να αφήνει ανεξίτηλα σημάδια κακίας και «λαός» ταγμένος να υπηρετεί τη ρωμέικη πίστη της δοτικότητας και της γης ως κοινού αγαθού.
Η Γενοκτονία του Ελληνισμού (1914-1923)
Μικρά Ασία – Πόντος – Ανατολική Θράκη
Ψηφίδες Ιστορικής Μνήμης
Ένα πολύ ενδιαφέρον πόνημα του κ. Κωνσταντίνου Χολέβα με αναφορές στα γεγονότα της μαρτυρικής, για τον Ελληνισμό της Ανατολῆς, περιόδου 1914-1923 .
Η γιαγιά μου… η Μικρά Ασία
Να ‘σαι κορίτσι και ν’ αντιμετωπίζεις την ορφάνια, το θάνατο και τελικά τη Ζωή. Τη ζωή δηλαδή, που υπήρχε σ’ εκείνα τα Μικρασιάτικα χώματα, μα και σ’ αυτά εδώ που πατάμε σπουδαίο πράγμα! Όλη της η ζωή δύσκολη, όλη της η ζωή ένας σταυρός, Ζωή και θάνατος ένα πράμα, Ζωή και Σταυρός το ίδιο… Αυτή είναι η ζωή της Αδαμαντίας, όπως την έλεγε μέσα απ’ τις διηγήσεις της, όπως την έζησα κι εγώ από Φθινόπωρο προς… Καλοκαίρι.
Εικονογράφηση: Πέγκυ Φούρκα
Με εκπαιδευτικές δραστηριότητες
Η ιστορία ενός Βιθυνού
Απ΄ την καταστροφή και τον ξεριζωμό, στη συγχώρεση
«Βλέπω από το παράθυρο στο δρόμο δυο τσέτες πάνοπλους να μπαίνουν στην αυλή και να κατευθύνονται στο σπίτι. Αστραπιαία σκέφθηκα πως ήρθαν για μένα… Δεν με βρήκαν στο σπίτι του παπά και με αναζητούσαν. Δεν υπήρχε περίπτωση να φύγουμε όλοι μαζί, τέλος! Φιλώ το χέρι της μητέρας, μου δίνει την ευχή της και πετάγομαι έξω από την πίσω πόρτα! Βγαίνω στο περιβόλι και, πηδώντας φράχτες, βγαίνω στο δρόμο του Καλτήχ να βγω από χωριό. Ανατρίχιασα μ΄ αυτό που αντίκρυσα… Όλοι οι δρόμοι περιφερειακά στο χωριό ήταν πάλι περικυκλωμένοι από ένοπλους τσέτες! Δεν έβλεπα σημείο διαφυγής…»
Η απίστευτη ιστορία του Μικρασιάτη Βασιλείου Μιχαηλίδη.
Η αληθινή ιστορία της καταστροφής του χωριού του και το ταξίδι προς τη συγχώρεση των δολοφόνων του πατέρα του.
Ορτάκιοϊ, Χουδί και Μπουρχανιέ. Καλοκαίρι του 1920.
Η ολοκληρωτική καταστροφή των τριών χωριών της Μικρασιατικής Βιθυνίας.
Η Καρδιά και τα Όπλα
Σμύρνη, 1919: ελληνικές σημαίες ανεμίζουν την ελευθερία. Ο Ανέστης, ένας νεαρός Έλληνας πολεμικός ανταποκριτής, δίνεται ολόψυχα στον αγώνα για την απελευθέρωση των αλύτρωτων πατρίδων. Τρία ολάκερα χρόνια ζει στη μαρτυρική Ιωνία το αίμα και τις ελπίδες της Μικρασιατικής Εκστρατείας. Να όμως που πλάι στις ομοβροντίες των όπλων ηχεί και η ανθρώπινη καρδια! Ο Ανέστης ερωτεύεται τη Μυρσίνη, κι ας τη διεκδικεί και ο Ταλίν! Ένας χείμαρρος από γεγονότα, αποκαλύψεις κι εκπλήξεις μοιάζει να τους συνεπαίρνει. Η ζωή κρύβει τόσα μυστικά, μα και τόσες αλήθειες…
Η μάστιγα της Ασίας
1922 – Η Μικρασιατική Καταστροφή
Η συστηματική εξόντωση χριστιανικών πληθυσμών από τους μωαμεθανούς και η ενοχή ορισμένων Μεγάλων Δυνάμεων. Η αληθινή ιστορία της Καταστροφής της Σμύρνης
Η Μάστιγα της Ασίας αποτελεί μια συγκλονιστική προσωπική μαρτυρία του διπλωμάτη Τζορτζ Χόρτον, που υπηρετούσε ως γενικός πρόξενος των ΗΠΑ στη Σμύρνη τα χρόνια της Μικρασιατικής Καταστροφής. Ως αυτόπτης μάρτυρας, καταδεικνύει τις οργανωμένες σφαγές των Ελλήνων και των Αρμενίων από τους Τούρκους και την παθητική στάση που κράτησαν οι Μεγάλες Δυνάμεις.
«Η Μάστιγα της Ασίας είναι ένα βιβλίο που πρέπει να διαβαστεί από όποιον ενδιαφέρεται έστω και ελάχιστα να κατανοήσει τα πολύπλοκα και αποφεύξιμα γεγονότα που οδήγησαν στην καταστροφή της πόλης της Σμύρνης… Η αφήγηση του Χόρτον είναι αξιόπιστη και σημαντική. Ήταν ο ίδιος αυτόπτης μάρτυρας πολλών από τα συνταρακτικά γεγονότα που αφηγείται στο βιβλίο του και είδε με τα ίδια του τα μάτια πολλές πράξεις τρομοκρατίας, ανάμεσά τους τις διώξεις σε βάρος των χριστιανών που ζούσαν στη Μικρά Ασία».
Από τον πρόλογο
του συγγραφέα και ιστορικού Τζάιλς Μίλτον
3η ανατύπωση: Σεπτέμβριος 2022
Η Σμύρνη στις φλόγες
Με άξονα την πολεμική σύγκρουση ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Τουρκία μεταξύ 1919 και 1922, που κορυφώνεται με τον διωγμό των Ελλήνων από τη Μικρά Ασία και την καταστροφή της Σμύρνης, ο Ομέρο Αρίτζις αφηγείται τις δραματικές συνέπειες του διωγμού αυτού.
“Ο Νικίας, ένας Έλληνας πρώην στρατιώτης και τώρα πρόσφυγας, θα πρέπει να αντιμετωπίσει την επιστροφή σε μια πατρίδα ριζικά μεταμορφωμένη από την αντάρα του πολέμου. Ωστόσο, είναι ακόμη ικανός να ζωντανεύει τις πιο μύχιες αναμνήσεις της ζωής του, ως και την ίδια την υπόσχεση του έρωτα. Περιπλανιόμαστε μαζί του στους δρόμους της κατεστραμμένης πόλης, συγχέουμε τους ήχους της απόγνωσης με τις φωνές των αρχαίων ποιητών που μας τραγουδούν το ένδοξο παρελθόν της “πόλης της ζωής” και, μας εμψυχώνουν για να παραμείνουμε ζωντανοί. Καθώς κινούνται σαν ομηρικά φαντάσματα, χαμένα μέσα σ’ αυτό το σκηνικό του ολέθρου, τα πρόσωπα αυτού του έργου δημιουργούν στον μυημένο αναγνώστη μια αίσθηση οικειότητας, ενώ στον νεοφώτιστο προσφέρουν ένα συναρπαστικό ιστορικό και μυθολογικό οδοιπορικό το οποίο, κατά το πρότυπο της κλασικής εποποιίας, συνορεύει τόσο με το ηρωικό στοιχείο, όσο και με το φοβερό και φωτίζει τα εσώτερα βάθη της ανθρώπινης ψυχής.”
Ο αναγνώστης του “Η Σμύρνη στις φλόγες” θ’ ανακαλύψει πως τα αιματηρά γεγονότα της καταστροφής της Σμύρνης φωτίζονται με μεγάλη μαεστρία από την ποιητική γλώσσα του Αρίτζις, ο οποίος πέρα από την αφήγηση έχει τη ικανότητα να αναπλάθει πολύ ζωντανά εικόνες και καταστάσεις.
Μετάφραση: Χριστίνα Θεοδωροπούλου
Δεύτερη Έκδοση: Ιανουάριος 2022