Εκκλησία, ιδεολογία και ουτοπία

Ο τίτλος που έχει η συναγωγή κειμένων που δημοσιεύονται στο βιβλίο ενδέχεται να ξενίσει τους αναγνώστες του. Πιθανόν να αναρωτηθούν τι σχέση μπορεί να έχει η Εκκλησία με τις έννοιες της Ιδεολογίας και της Ουτοπίας, όπως χρησιμοποιούνται για την ερμηνεία των κοινωνικών φαινομένων. Λέξεις και νοήματα όπως πλάνη, είδωλο, συνείδηση, φαρισαϊκή συνείδηση, βασιλεία του Θεού και χιλιασμός δείχνουν τη βαθειά σύνδεση των εννοιών της ιδεολογίας και της ουτοπίας με τον χριστιανισμό, τη διδασκαλία του και την ιστορία του. Χρειάστηκαν αιώνες χριστιανικής συλλογικής ζωής, μελέτη και βίωση των χριστιανικών διδασκαλιών, αλλά και η ριζική αμφισβήτησή τους για να φτάσουμε στις έννοιες ερμηνείας των κοινωνικών φαινομένων της ιδεολογίας και της ουτοπίας. Τα φαινόμενα αυτά έχουν ιστορία όση έχει και η συλλογική ζωή των ανθρώπων. Αυτό που συμβαίνει στην νεοτερική και μεταχριστιανική εποχή, σε αντίθεση με τις προηγούμενες, είναι πως οι ίδιες οι έννοιές τους εξιστορικεύονται. Η συζήτησή τους δηλαδή δεν είναι θεωρητική ενασχόληση, αλλά συμμετοχή στην ιστορική δραστηριότητα του ανθρώπου και κυρίως στην πολιτική δράση.