Από τα ρηχά του χρόνου στο βάθος της αιωνιότητας…
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ
Σε κόσμο που μοιάζει φυλακή, ο π. Σπυρίδων Βασιλάκος έχει το χάρισμα να εντοπίζει τις ρωγμές!
Προκαλεί τη σκέψη, αφυπνίζει συνειδήσεις, ανατρέπει δεδομένα και αυτονόητα, φανερώνει με θάρρος την αλήθεια, κεντρίζει το ενδιαφέρον!
Οι κουρασμένοι από τον κόσμο κι όσοι ακόμη ελπίζουν, θα εκτιμήσουν τα κείμενά του. Γιατί, με τρόπο εντελώς ιδιαίτερο και με ευαισθησία γνήσιου ποιητή αποδεικνύει πως ο Χριστός ήρθε για να καλέσει τους “κοπιώντας και πεφορτισμένους”, τους κουρασμένους από την αλαζονεία ενός πολιτισμού που χτίστηκε πάνω στη σκληροκαρδία και τη νέκρωση της αγάπης.
Τούτο το βιβλίο είναι μία πρόσκληση για ταξίδι παρηγοριάς, που ξεκινά απ’ τα ρηχά του κόσμου και πορεύεται χωρίς φόβο στα βαθιά και τ’ απύθμενα της αγάπης του Θεού για τον κάθε άνθρωπο, τον κάθε αναγνώστη!
Εγκόλπιον του Αναγνώστου
Περιλαμβάνει την τάξιν και τις ιερές ακολουθίες του Εσπερινού, του Όρθρου, της Θείας Λειτουργίας. Πρόκειται για μια καλαίσθητη και ελκυστική από κάθε άποψη έκδοση, ένα σημαντικό βοήθημα για το διακόνημα των Αναγνωστών και των Ιεροψαλτών.
Σχήμα εύχρηστο.
Επιστολή των αγωνιζόμενων Ελλήνων προς τους ηγεμόνες της Ευρώπης κατά το 1821
Η επιστολή, υπό τον τίτλο «Αναφορά των αγωνιζομένων Ελλήνων προς τους κραταιοτάτους Βασιλείς της Ευρώπης κατά το έτος 1821», δημοσιεύεται από τον ιστορικό Σπυρίδωνα Ζαμπέλιο το 1853 την Κέρκυρα και σύμφωνα με ιστορικές πληροφορίες απεστάλη στο Συνέδριο της Βερόνας, που διεξήχθη το φθινόπωρο του 1822 με πρωτοβουλία της Αυστρίας στην πόλη Βερόνα της Ιταλίας και ήταν μία διπλωματικού επιπέδου συνάντηση των εκπροσώπων των κρατών της Ιεράς Συμμαχίας με θέμα συζήτησης τα φλέγοντα τότε ζητήματα στην Ευρώπη και στόχο την αντιμετώπιση των διαφόρων επαναστατικών κινημάτων της εποχής. Σύνεδροι αυτού ήταν τα ακόλουθα πρόσωπα: ο Τσάρος Αλέξανδρος ο Α΄ συνοδευόμενος από τον Υπουργό Εξωτερικών Κόμη Κάρλ Ρόμπερτ Νεσελροόντε, τον Σύμβουλο Ντμίτρι Τατίσεφ και τον Πρέσβη της Ρωσίας στο Τορίνο Κόμη Γεώργιο Μοτσενίγκο, ο Αυτοκράτορας της Αυστρίας συνοδευόμενος από τον Πρίγκιπα Μέττερνιχ, ο Πρίγκηπας Καρλ Άουγκουστ φον Χάρντενμπεργκ και ο Κόμης Κρίστιαν Γκύντερ φον Μπέρνστορφ, εκπρόσωποι του Βασιλέως της Πρωσίας, ο Υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας Δούκας Ματιέ ντε Μονμορανσύ-Λαβάλ και ο διπλωμάτης Φρανσουά-Ρενέ ντε Σατωμπριάν, ο Άρθουρ Γουέλσλεϋ, Δούκας του Ουέλινγκτον, εκπροσωπώντας την Αγγλία, ο οποίος σημειωτέον πήρε τη θέση του Υποκόμη Κάσλρεϊ, ο Βασιλιεύς της Σαρδηνίας Κάρολος Φήλιξ της Σαβοΐας, ο Βασιλεύς των Δύο Σικελιών Φερδινάνδος Α΄ των Βουρβόνων, ο Μέγας Δούκας Φερδινάνδος Γ΄ της Τοσκάνης (των Αψβούργων και της Λωραίνης), ο Δούκας της Μόντενα, η Δούκισσα της Πάρμας Μαρία Λουίζα και ο Καρδινάλιος Τζουζέπε Σπίνα, εκπρόσωπος του Πάπα Πίου Ζ΄.
Αν και δεν αναφέρεται ο συντάκτης της Επιστολής, γνωρίζουμε ότι πρόκειται για τον σπουδαίο λόγιο Κωνσταντίνο Μηνά (επί το αρχαιοπρεπέστερων Μηνά Μηνωίδη κατά τη συνήθεια των ουμανιστών της εποχής), ο οποίος καταγόταν από την Έδεσσα (1788, Έδεσσα – 1859, Παρίσι) και ήταν σημαντικός, αν και εν πολλοίς όχι προβεβλημένος εκπρόσωπος του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, καθώς επίσης πρωτοπόρος της αναβίωσης των Ολυμπιακών Αγώνων στην Ελλάδα.
Η απόδοση στη Νέα Ελληνική έγινε από τον Βασίλειο Μαλισιόβα, κλασικό φιλόλογο – θεολόγο – επιμελητή εκδόσεων.
Το βιβλίο είναι τρίγλωσσο (Ελληνικά, Γαλλικά και Αγγλικά)
Η θεολογία της χαράς στην Καινή Διαθήκη
Τη μικρή αυτή μελέτη την ξεκίνησα δειλά και διατακτικά, χωρίς να ξέρω που, θα με οδηγούσε τελικά η έρευνα. Βέβαια είχα υπόψη μου από πριν τις γενικές κατευθύνσεις της περί χαράς διδασκαλίας της Καινής Διαθήκης, μα δεν υποψιαζόμουν καθόλου την ομορφιά της διδασκαλίας αυτής στα επιμέρους και στις λεπτομέρειές της. Ευχαριστώ το Θεό που διηύθυνε τη θεολογική μου δουλειά και προς την κατεύθυνση αυτή. Γιατί μας βοηθάει να πάρουμε μια γεύση της φιλάνθρωπης αντιμετωπίσεως των υπαρξιακών μας θεμάτων από τη βασική πηγή της πίστεώς μας την Αγία Γραφή και να αντιληφθούμε πως μέσα στο Χριστιανισμό όλα καταξιώνονται και καθαγιάζονται, από τα πλέον πνευματικά και “ψυχικά” ως τα πιο υλικά και “σωματικά”, αρκεί όλη η ζωή του ανθρώπου και η ιστορία του ν’ απομακρύνονται από την αμαρτία και να αναφέρονται στο Θεό σύμφωνα με την Ορθόδοξη λειτουργική και ευχαριστιακή παράδοσή μας.
Με το βλέμμα της πρεσβυτέρας
«Η πρεσβυτέρα, είτε βρίσκεται σε μικρό χωριό, είτε σε μεγάλη πόλη, είναι ο καθρέφτης των χαρισμάτων της Ιερωσύνης που απορρέουν από την κατ’ οίκον ιερατική ζωή – Εκκλησία. Μπορεί ο καθρέφτης αυτός να είναι θολός, μπορεί να είναι και πεντακάθαρος. Ο κόσμος τον χρειάζεται καθαρό, επειδή έχει ανάγκη να βλέπει το σωστό παράδειγμα. Δεν υπάρχει βέβαια το τέλειο ζευγάρι, ούτε η τέλεια συνταγή. Η φιλότιμη όμως προσπάθεια και η καλή πρόθεση ανταμείβονται από τον Θεό, διότι “τά ἀδύνατα παρά ἀνθρώποις δυνατά παρά τῷ Θεῷ ἐστιν”».
Σε αυτό το συλλογικό έργο δώδεκα πρεσβυτέρες περιγράφουν την επαφή τους με το μυστήριο της Ιερωσύνης και μιλούν για προσωπικά τους βιώματα μέσα στην ιερατική οικογένεια. Καθρεφτίζουν τη σύγχρονη γυναίκα που βιώνει τα μυστήρια του Θεού στη ζωή της με το βλέμμα της πρεσβυτέρας…
Οι Δώδεκα Μαθηταί και Απόστολοι του Ιησού Χριστού
Έργο το οποίο καλύπτει ένα μεγάλο κενό όχι μόνο στην ελληνική, αλλά και στη διεθνή βιβλιογραφία, καθώς λίγοι καινοδιαθηκολόγοι πραγματεύτηκαν με επιστημονικό τρόπο τη δράση των Δώδεκα μαθητών του Ιησού, ήτοι των αυτηκόων μαρτύρων του κηρύγματος του Θεανθρώπου, οι οποίοι ανέλαβαν και την αποστολή της διαδόσεως του Ευαγγελίου, γι’ αυτό ονομάσθηκαν Απόστολοι. Ένα μνημειώδες μελέτημα των πρώτων ηρωικών χρόνων της Εκκλησίας με πλούσια ιστορικά και βιβλιογραφικά στοιχεία για τον ερευνητή της εποχής Κ. Διαθήκης.
Παύλος ο Απόστολος των Εθνών
Σ’ αυτό το βιβλίο θα γνωρίσουμε τη ζωή και το έργο του Απόστολου Παύλου. Αν και δεν ήταν μαθητής του Ιησού, βίωσε την αποκάλυψη του Θεού και έγινε σπουδαίος ερμηνευτής και δάσκαλος της χριστιανικής παράδοσης. Παρά το ασθενικό σώμα του κατάφερε να ταξιδέψει ως τα πέρατα της οικουμένης κηρύττοντας με πάθος τον Λόγο του Θεού. Πλήθος ανθρώπων άκουγαν τα κηρύγματά του και βαφτίζονταν στο όνομα της Αγίας Τριάδος. Το έργο του ήταν τόσο σπουδαίο, που η Εκκλησία μας τον χαρακτήρισε τον σημαντικότερο άντρα στη Γη μετά τον Χριστό.
Ένα κείμενο γραμμένο με λόγια απλά και κατανοητά, που θα γίνει σημείο αναφοράς και πυξίδα στη ζωή κάθε χριστιανόπουλου.
Οι δραστηριότητες στο τέλος του βιβλίου θα ενθουσιάσουν τους μικρούς αναγνώστες.
Σχόλια στην Αποκάλυψη του Ιωάννη
Tο βιβλίο αυτό αποτελεί επεξεργασμένη καταγραφή μιας ενιαίας σειράς εικοσιπέντε περίπου μαθημάτων που έγιναν σε ένα άτυπο «θεολογικό εργαστήρι», περισσότερες από μία φορές. Τα μαθήματα αυτά ξεκίνησαν το 1987 στο Ίδρυμα Γουλανδρή-Χορν και επαναλήφθηκαν κατά καιρούς είτε στην πολιτιστική εταιρεία Άλσος Γραμμάτων και Τεχνών, είτε στην πολιτιστική εταιρεία Αίνος. Τελευταία ανάπτυξη αυτών των μαθημάτων έγινε το 2018-2019 στον χώρο Βιβλίου και Πολιτισμού των εκδόσεων Εν Πλω, και αυτή η σειρά αποτελεί τη βάση του παρόντος βιβλίου. Η μέθοδος προσεγγίσεως του κειμένου της Αποκάλυψης έχει έναν συγκεκριμένο στόχο: να αποτελέσει ένα διαρκές μάθημα κατήχησης για ενηλίκους μέσω της Ιωάννειας θεολογίας. Άλλωστε, το ίδιο το κείμενο αποτελεί μια μυσταγωγική κατήχηση για βαπτισμένους πιστούς, οι οποίοι έχουν σφραγιστεί με τις δωρεές του Αγίου Πνεύματος κατά τη βάπτισή τους.
Η ερμηνευτική προσέγγιση και ο σχολιασμός του βιβλίου της Αποκάλυψης επιχειρείται με βάση τον θεολογικό λόγο των Πατέρων της Εκκλησίας και, κυρίως, με βάση τη βιούμενη εκκλησιαστική εμπειρία. Οι ερμηνευτές αυτοί μας λένε ότι ο καιρός της Αποκάλυψης δεν είναι ούτε του παρελθόντος, ούτε του παρόντος, ούτε του μέλλοντος. Είναι ο καιρός της Εκκλησίας, της πάντοτε παρούσης Εκκλησίας. Κατά τούτο, το περιεχόμενο της Αποκάλυψης μας εισάγει στην ιστορία της Εκκλησίας και τελικά μας περιγράφει ποια είναι η διαρκής ιστορία της. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει ένας καιρός των εσχάτων, αυτό που συνηθίζουμε να λέμε Β’ Παρουσία. Αυτός όμως ο καιρός δεν μετράει με τους χρονικούς προσδιορισμούς που μετράμε εμείς τη φθορά μας και τον θάνατό μας. Δεν είναι ο καιρός του κόσμου τούτου. Το μέρος, ή μάλλον ο τόπος στον οποίο ψηλαφούμε αυτή την πραγματικότητα της Εκκλησίας είναι η θεία Λειτουργία. Η θεία Λειτουργία μας βοηθάει, όπως μας την εκτυλίσσουν οι Πατέρες μας, να καταλάβουμε τί σημαίνει αυτό το «εδώ και τώρα και όχι ακόμα». Αυτή η Β’ Παρουσία του Κυρίου συμβαίνει τώρα, αλλά επίσης δεν έχει συμβεί ακόμα. Αυτό ψηλαφούμε σε κάθε θεία Λειτουργία. Τελικά η Αποκάλυψη θα μπορούσε να μας οδηγήσει σε μια επανεύρεση της ευχαριστιακής διάστασης του εκκλησιαστικού μας βίου, δηλαδή της ευχαριστιακής διάστασης του κατ’ αλήθειαν βίου μας.
Επιμέλεια: Δημήτρης Μαυρόπουλος
Διορθώσεις: Λαμπρινή Τριανταφυλλοπούλου
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Εισαγωγή
Σημείωμα για τον αναγνώστη
Κεφάλαια Α΄-ΚΒ΄
Ανακεφαλαίωση και συμπεράσματα
Ενδεικτική βιβλιογραφία
Ευρετήριο αγιογραφικών χωρίων
Ευρετήριο ονομάτων και όρων