Τόμος Α΄ Η πρώτη χιλιετία

Μια ιστορία του Χριστιανισμού μας φέρνει αναγκαστικά αντιμέτωπους μ’ ένα παλιό αλλά κρίσιμο ερώτημα: μπορεί αυτή η ιστορία μέσα από τα κριτήρια που χρησιμοποιεί ο ίδιος ο Χριστιανισμός για τον εαυτό του, να αποτελέσει ένα βασικό πεδίο απολογητικής ή, αντίθετα, καταλήγει να υποδεικνύει την πλήρη ιστορική αποτυχία του; Το ερώτημα γίνεται ακόμη πιο βασανιστικό ανάμεσα στους Χριστιανούς γιατί και σ’ αυτούς η ιστοριογράφηση του Χριστιανισμού εντάχθηκε σε ποικίλες προσπάθειες για επιχειρηματολογία υπέρ μίας ή άλλης θεολογικής άποψης ή υπέρ των ιστορικών δικαίων του ενός ή του άλλου θεσμού.
Εισερχόμενοι στην περιπέτεια μιας ακόμη, έστω και σύντομης, ιστορίας του Χριστιανισμού, ζούμε τη σύνθετη δυσκολία όχι απλά της τεκμηρίωσης των ιστορικών δεδομένων, αλλά και της ερμηνείας τους μέσα από την οπτική γωνία της χριστιανικής θεολογίας και μάλιστα της ορθόδοξης, μιας ερμηνείας που δεν μπορεί παρά να βρίσκεται σε διάλογο με όλα τα ιστοριογραφικά ρεύματα της καθαυτό αλλά και της ύστερης νεωτερικότητας (κοινωνικές θεωρίες, πολιτιστικές σπουδές κλπ.). Ο στόχος, όμως, είναι ακριβώς αυτό το δύσκολο άθλημα να αποτελέσει ένα γόνιμο ερέθισμα για τον κάθε αναγνώστη (και ειδικά το φοιτητή) να συνεχίσει την έρευνα μόνος του αναστοχαζόμενος την ιστορική πορεία του Χριστιανισμού σήμερα, με πρόσθετο οπλισμό το ιστορικό διάγραμμα, τα κείμενα και τη βιβλιογραφία αυτού του βιβλίου.