Ημερολόγιον 2022 – 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή 1922-2022
100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή 1922-2022
Μηνιαίο ημερολόγιο σπιράλ.
Περιλαμβάνει εορτολόγιο και νηστείες. Επίσης, παραθέτει σε πίνακα τα αναγνώσματα των Κυριακών και μεγάλων εορτών του κάθε μήνα
Καλώς σε βρήκα, Σμύρνη… 1922-2022
Για να δείς το σπίτι σου καλύτερα, πρέπει να βγείς έξω από αυτό. Έτσι θα το δείς σε πλήρη τελειότητα. Για να δούμε καλύτερα τη Μικρά, μα μεγάλη όντως Ασία, αναγκαστήκαμε κάποτε να βγούμε από τα χώματά της, διότι ήταν τόσο μεγάλη, που δεν μπορούσε το μάτι και η ψυχή μας να τη θωρήσει και να τη μεταλάβει σε όλο της το μεγαλείο. Όταν χάνεις κάτι και στέκεσαι από μακριά, το εκτιμάς και το τιμάς πιο άξια. Φύγαμε απ’ τη Σμύρνη, και έτσι τη σώσαμε πραγματικά μέσα στην καρδιά και στα όνειρά μας ως ιδανικό αγέραστο, σαν την Ιθάκη του Οδυσσέα…
Κι Απέναντι Ξένοι. Ξεριζωμός 1922
Αύγουστος του 1922…
Εκεί, στην άλλη μεριά του Αιγαίου, κάπου απέναντι από τα Δωδεκάνησα… λίγο πιο μέσα από τη θάλασσα… σε εκείνον τον αρχαίο τόπο, στη Μύλασα!
– Και τι έχουμε να μοιράσουμε εμείς, τζάνεμ; Δεν ζούσαμε καλά μέχρι τώρα;
– Εμείς οι δυο δεν έχουμε να μοιράσουμε τίποτα, Γιώργη. Αλλά η Τουρκία πρέπει να μείνει για τους Τούρκους! Εσείς να μείνετε στην άλλη μεριά της θάλασσας. Δεν μπορεί να είστε εσείς τα αφεντικά στον τόπο μας.
– Και δεν είναι και δικός μας ετούτος ο τόπος, Γεζίν; Πού γεννηθήκα με εμείς και οι παππούδες μας;
Η Τουρκία στους Τούρκους. Η Ελλάδα στους Έλληνες. Κι εμείς πού; Στην Τουρκία, είμαστε «γκιαούρηδες Έλληνες».
Στην Ελλάδα, είμαστε «Τούρκοι»!
Κι εκεί ξένοι. Κι απέναντι ξένοι. Αχ! Ξενούλα μου…
Μια ιστορία βασισμένη σε αληθινές διηγήσεις αυτών που πέρασαν από τη φωτιά της προκυμαίας της Σμύρνης κι έφεραν μαζί τους τα λείψανα της Οσίας Ξένης.
Με το Διωγμό στην ψυχή
Το τραύμα της Μικρασιατικής Καταστροφής σε τρεις γενιές
Η Ελληνίδα ψυχολόγος Λίμπυ (Ελευθερία) Τατά Αρσέλ, κόρη πρόσφυγα από το Τσανταρλί Περγάμου, γεννημένη στη Μυτιλήνη και εγκατεστημένη στη Δανία, εξετάζει για πρώτη φορά στην ελληνική βιβλιογραφία το ψυχολογικό διαγενεαλογικό τραύμα της Μικρασιατικής Καταστροφής. Έχοντας ως βάση το τραγικό παρελθόν της δικής της οικογένειας και με άξονα δέκα μαρτυρίες από τρεις γενιές αναδεικνύει τους μηχανισμούς επιβίωσης που χρησιμοποίησαν οι Μικρασιάτες στην Ελλάδα προκειμένου να αντιμετωπίσουν τα τραύματα της προσφυγιάς.
Εν μέρει ιστορική αφήγηση, εν μέρει ψυχολογική και κοινωνική ανάλυση, το βιβλίο της Λίμπυ Τατά Αρσέλ παρουσιάζει τους τρόπους με τους οποίους το συλλογικό τραύμα του διωγμού επηρεάζει ακόμα και σήμερα τη μνήμη, την ταυτότητα και τη ζωή όχι μόνο των απογόνων των Μικρασιατών προσφύγων, αλλά και της ελληνικής κοινωνίας στο σύνολό της.
Με εφαλτήριο την προσωπική της ιστορία, η συγγραφέας απαντά σε κρίσιμα ερωτήματα: Μεταβιβάζεται, συνειδητά ή ασυνείδητα, το ψυχολογικό τραύμα της προσφυγιάς από τη μια γενιά στην άλλη; Ποιον ψυχολογικό σκοπό επιτελεί το ταξίδι επιστροφής χιλιάδων προσφύγων και των απογόνων τους στη μικρασιατική γη; Τι είδους επίδραση έχει η εμπειρία του διωγμού στην τρίτη γενιά την εποχή της παγκοσμιοποίησης;
3ο ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΣΤΙΑΣ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ
Μέρες αποκάλυψης στην Ιωνία
Το δράμα των Ελλήνων της Ιωνίας (1914-1922)
…ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΤΟΥ 1922. Η προδοσία είχε ολοκληρωθεί. Οι φαρισαίοι της εποχής και ο ανθελληνικός όχλος είπε στις Μεγάλες Δυνάμεις, που έπαιζαν τον ρόλο του Πόντιου Πιλάτου, για τον Μικρασιατικό Ελληνισμό, “Σταυρωθήτω”! Ο λίβας επέπεσε στην Ιωνία και ήταν πια φανερό ότι τα λυχνάρια των Εκκλησιών της ήταν έτοιμα να σβήσουν…
…Με χίλιες δυο δυσκολίες έφτασαν στη Σμύρνη, όπου επικρατούσε μια αλλοφροσύνη. Άνθρωποι τρέχαν από δω κι από κει, ενώ έπεφταν πυροβολισμοί και οι Τσέτες είχαν αρχίσει το πλιάτσικο και να βάζουν φωτιά στις συνοικίες των Ελλήνων…
…Μια ολόκληρη εβδομάδα, γεμάτη αγωνία πέρασαν στο νεκροταφείο. Για νερό, φαγητό και τις ανάγκες τους, ούτε λόγος. Κι όμως άντεξαν. Μια μέρα άκουσαν κάποιον να φωνάζει·
«Στα πλοία για να σωθούμε! Οι Τσέτες καίνε τις συνοικίες των Ελλήνων και των Αρμενίων! Θέλουν να μας κάψουν ζωντανούς ή να μας σφάξουν όταν βγούμε από εδώ για να σωθούμε».
Όλοι εξαντλημένοι από την αγωνία, την κούραση, την αφαγία τόσων ημερών ξετρύπωσαν από τους τάφους και με όσες δυνάμεις τους είχαν απομείνει κινήθηκαν προς την προκυμαία. Η απελπισία, η αγωνία του θανάτου, η προσπάθεια να μείνουν ζωντανοί ήταν αποτυπωμένες σε όλους. Ο ένας μπορούσε να πατήσει τον άλλο αν έτσι νόμιζε ότι θα σωθεί. Και εκεί, στην παραλία, η Αγγελική έχασε την Ευαγγελία. Οι φωτιές που άναψαν μεθοδευμένα οι Τούρκοι και το ποδοβολητό των ανθρώπων που έκαμε τη γη να τρέμει, της πήγαν τον πανικό στα ουράνια…
Το δράμα των Ελλήνων της Δυτικής Μικράς Ασίας ξετυλίγεται μέσα από τις γραμμές του ιστορικού μυθιστορήματος “Μέρες Αποκάλυψης στην Ιωνία” του Μικρασιάτη δημοσιογράφου και συγγραφέα Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου.
Εκτός από τη Μαγνησία, η ιστορία εκτυλίσσεται στη Σμύρνη και σε άλλα μέρη της Ιωνίας· Σιβρισάρι, Φώκαια, Αϊδίνι, Μενεμένη, Κασαμπάς, Χορόσκιοϊ, Πάρσα, Κασαμπόβασι, Τσοπανησιά και Μουραντιέ-Χαμιντιέ είναι μερικά. Πέρα από τα πρόσωπα του μυθιστορήματος, ρόλο έχουν και ιστορικά πρόσωπα της εποχής.
Γ´ ΕΠΑΥΞΗΜΕΝΗ έκδοση
Μητροπολίτης Σμύρνης Χρυσόστομος
Από τον Μακεδονικό αγώνα στη Μικρασιατική Καταστροφή
Στα επιφανή και ιδιαίτερα προβεβλημένα θύματα της Μικρασιατικής Καταστροφής ανήκει και ο ιεράρχης της πολύκλαυστης και δοξασμένης πρωτεύουσας της Ιωνίας, Μητροπολίτης Σμύρνης Χρυσόστομος Καλαφάτης (1867-1922). Ο νέος ιερομάρτυρας της Εκκλησίας υπήρξε μια εξέχουσα και χαρισματική προσωπικότητα των αρχών του 20ου αιώνα. Αν και έζησε όλα τα χρόνια της ζωής του εκτός Ελλάδας, αναδείχθηκε σε μια φλογερή φυσιογνωμία του Ελληνισμού που ζούσε και άκμαζε στα εδάφη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η ζωή του Χρυσοστόμου Σμύρνης θα μπορούσε να χαρακτηριστεί μυθιστορηματική. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Τρίγλια της Μικράς Ασίας, σπούδασε και ανδρώθηκε πνευματικά στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, υπηρέτησε στην Πατριαρχική Αυλή της Κωνσταντινούπολης ως Μέγας Πρωτοσύγκελλος, ενώ λίγο αργότερα χρημάτισε Μητροπολίτης Δράμας και έπειτα Μητροπολίτης Σμύρνης.
Εξεμέτρησε το ζην σε ηλικία μόλις πενήντα πέντε ετών, γνωρίζοντας βίαιο και φρικτό θάνατο στα χέρια του τουρκικού όχλου της Σμύρνης, κάτι που επιβεβαιωμένα θα μπορούσε να είχε αποφύγει. Με το εκούσιο μαρτύριό του ο Χρυσόστομος Σμύρνης έγινε μιμητής των μαρτύρων της πίστεως και της ελευθερίας…
Μιά ρίζα γιασεμί από τη Μικρασία
Μια ρίζα γιασεμί από τη Μικρασία
Αϊβαλί, Βουρλά, Μοσχονήσια, Καισάρεια, Τσεσμές, Σεβντίκιοϊ, Σμύρνη…
Ένα ταξίδι στους δρόμους και τα ανθισμένα με γιασεμιά καλντερίμια πόλεων της Μικράς Ασίας μέσα από 47 κείμενα με ιστορίες αληθινές, παράλληλα με μια βαθιά διερευνητική ματιά στην ιστορική γραμμή των γεγονότων.
Περιέχει audiobook (με QR CODE) με την αφήγηση κάποιων κειμένων του βιβλίου και μουσική υπόκρουση από τον συνθέτη Νικόλαο Παπαχρήστο εμπνευσμένη από τη μακραίωνη ιστορία της Μικράς Ασίας.
Μικρά Ασία – μεγάλη και μαρτυρική
Ήρθαμε Πρόσφυγες. Ριζώσαμε στις νέες πατρίδες. Και σαλπάρουμε πάντα για τις χαμένες. Για τα ιερά μας, για τις εστίες μας, για τα μνήματά μας. Για τα φρούρια και τις ρεματιές μας. Για τα παράλια της Μικρασίας πάντα, της γλυκιάς και προδομένης απ΄ τους Μεγάλους της γης! Αδέλφια, για μας δεν υπάρχουν καινούργιες πατρίδες! Για μας δεν υπάρχουν νεκροί!
Το συλλογικό αυτό έργο (βιβλίο) περιλαμβάνει άρθρα που δημοσιεύθηκαν στις σελίδες του νεανικού περιοδικού «Προς τη Νίκη». Πρόκειται για κείμενα που, ξεκινώντας από το πανάρχαιο ένδοξο παρελθόν της Μικρασίας, εστιάζουν στο τέλος στους ηρωικούς αγώνες του ελληνικού στρατού το 1922 και στη Μικρασιατική καταστροφή.
Οδοιπορικό στο 1922 – Ημερολόγιον 2022
Το επιτραπέζιο ημερολόγιο Α5 είναι ένα οδοιπορικό στα χρόνια της Μικρασιατικής Καταστροφής με επετειακό χαρακτήρα για τα 100 χρόνια από τότε (1922-2022).
Περιέχει συνοπτικό εορτολόγιο κάθε ημέρας, νηστείες εικόνες των αγίων της ημέρας στη μία σελίδα και στην απέναντι σελίδα τρέχει το θέμα του οδοιπορικού (με κείμενα και φωτογραφίες).
Πατρίδα αξέχαστη Μικρά Ασία
Η Βασιλική Ράλλη αφηγείται την ιστορία της οικογένειάς της, που με βία αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την πατρίδα της, το Μοσχονήσι της Μικράς Ασίας, και αφού δοκιμάστηκε από τη θλίψη της απώλειάς και το πένθος της καταστροφής, δόθηκε με δημιουργική ορμή στην οικοδόμηση μιας νέας ζωής στην απέναντι ακτή. Η Βασιλική Ράλλη σε κάθε μικρή ή μεγάλη ευκαιρία της ζωής της διακηρύσσει την καταγωγή της: «Τι κι αν γεννήθηκα στη Θερμή της Λέσβου. Είμαι Μικραστιάτισσα κι εγώ. Είμαι ο σπόρος που κυοφορήθηκε μέσα στα αγιασμένα χώματα της Γης αυτής της Επαγγελίας, της ποτισμένης με ιδρώτα και αίμα ελληνικό, της σπαρμένης με τα ιερά οστά των χιλιάδων μαρτύρων, τα οποία εναποτέθηκαν στην ιερή Γη, ως παρακαταθήκη της ελληνικότητάς της. Η μαρτυρία της Βασιλικής Ράλλη, ξεκινά από το Μοσχονήσι και το Αϊβαλί και αγκαλιάζει όλο τον Ελληνισμό. Ιδιαίτερα σήμερα περισσότερο από ποτέ η αξία τέτοιων μαρτυριών είναι ανεκτίμητη, διότι τροφοδοτούν την ψυχή μας με πίστη και αγωνιστικότητα. Η συγγραφέας έγινε ευρύτερα γνωστή όταν μαζί με τον μακαριστό σύζυγό της, Άγγελο Ράλλη, ανακάλυψαν στο κτήμα τους στη Θερμή Μυτιλήνης τα οστά του Αγίου Ραφαήλ, καθώς έσκαβαν για να οικοδομήσουν ένα μικρό εκκλησάκι, προκειμένου να εκπληρώσουν το τάμα της μητέρας της. Το χρονικό της αποκαλύψεως αυτής έχει αφηγηθεί στο βιβλίο της «Καρυές, ο λόφος των αγίων».
Πριν γίνουν πρόσφυγες τα παραμύθια
Δυτική Μικρά Ασία, Καππαδοκία, Πόντος
Λόγιες και Επιστημονικές καταγραφές 1850-1921
Ογδόντα μία ιστορίες του συλλογικού φαντασιακού απαγκιάζουν σε τούτη τη συλλογή μνήμης. Είναι γεννημένες σε χώματα μικρασιάτικα και ειπωμένες στον τόπο τους στην περίοδο 1850-1921, πριν γίνουν πρόσφυγες τα παραμύθια, όταν ακόμα ακούγονταν στα ανταμώματα των μακρινών μας αδερφών, γνωστών και αγνώστων συγγενών με την κοινή μοίρα κι ανάσα.
Παραμύθια λαϊκά ταξιδεμένα από τους παραμυθάδες και τις αφηγήτριες, αλλά και πληροφορητές από τη Δυτική Μικρά Ασία των παραλίων, την ευρύτερη ηπειρωτική ενδοχώρα της Καππαδοκίας και του ακριτικού Πόντου, ένα προσφάι πολιτισμού, κατά τα εννιά δέκατά τους, άγνωστα, σπάνια, δυσεύρετα και αδημοσίευτα μέχρι σήμερα στη νεοελληνική γλώσσα και στο παραμυθόφιλο κοινό. Ξετυλίγοντας τη μυθοπλαστική προφορική παράδοση από γενιά σε γενιά, μας αποκαλύπτουν έναν καλά κρυμμένο κόσμο στα φανερά, ένα ψηφιδωτό αντιλήψεων, ηθοεθιμικών αρχών και πρακτικών, πολιτισμικών επιρροών και συνηθειών αλλά και αποτυπώσεις εθνικής ταυτότητας και συνέχειας. Αποτελούν μιαν ιδιότυπη σκυταλοδρομία προφορικότητας των Μικρασιατών Ελλήνων, μέσα από την ανθρώπινη ανάσα του μαγικού και πολλαπλά δυνητικού παραμυθιακού λόγου, που μπορεί να δημιουργεί και να ελπίζει μέσα στο άθωρο…
Μια σημαντική παραμυθολογική παρακαταθήκη, συμβολή στο ορόσημο των εκατό χρόνων απ’ τον τραυματικό ξεριζωμό μέρους του Ελληνισμού από τις πατρογονικές του εστίες στην απέναντι πλευρά του Αιγαίου.
Σμύρνη Η αρχόντισσα της Μικράς Ασίας
Η Μικρά Ασία έγινε για τους Έλληνες μια ακόμη πατρίδα, όπου άνθισε ο Ελληνισμός και γράφτηκε σπουδαία ιστορία που απαριθμεί κοντά τρεις χιλιάδες χρόνια. Πολυαγαπημένη πόλη της για τους Έλληνες ήταν η πανέμορφη Σμύρνη, η γενέτειρα σπουδαίων προσωπικοτήτων.
Τον Σεπτέμβριο του 1922, μετά από μία σειρά ιστορικών γεγονότων και πολεμικών επιχειρήσεων, η Σμύρνη πυρπολείται από τον τουρκικό στρατό και οι Έλληνες της Μικρασίας εκδιώκονται. Γύρω στους 500.000 πρόσφυγες φυγαδεύονται στα ελληνικά νησιά, τον Πειραιά, τη Θεσσαλονίκη και αλλού.
Όσοι Έλληνες Μικρασιάτες κατόρθωσαν να φθάσουν στη Ελλάδα, βρίσκονταν σε κατάσταση τραγική. Αγωνίστηκαν, όμως, να ξαναδημιουργήσουν τη ζωή τους διατηρώντας άσβεστη τη μνήμη του τόπου, όπου γεννήθηκαν.
Η ιστορία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας είναι ένα σπουδαίο κομμάτι της ελληνικής ιστορίας που οφείλουμε όλοι να γνωρίζουμε κρατώντας όλα τα καλά, για να αισθανόμαστε υπερήφανοι, και όλα τα άσχημα, για να μην επαναλαμβάνουμε ως λαός και έθνος τα λάθη του παρελθόντος.
Σμύρνη πόλη αγαπημένη – Ημερολόγιο 2022
1922-2022
100 Χρόνια Μνήμης
Η Ατζέντα του 2022 είναι αφιερωμένη στη Μικρασία και στον περίφημο πολιτισμό της Σμύρνης. Περιέχει χρονολόγιο που ξεκινά από το 1908 (με το κίνημα των Νεότουρκων) και καταλήγει στο 1923 (με τη Συνθήκη της Λωζάνης ) χρονοθετώντας όλα τα σημαντικά γεγονότα της εποχής. Όλοι οι πρωταγωνιστές της εποχής (Έλληνες και ξένοι) παρουσιάζονται με φωτογραφίες και βιογραφικά. Σε κάθε σελίδα του ημερολογίου παρατίθενται αξιόλογα κείμενα από διακεκριμένους ανθρώπους της εποχής αλλά και από μεταγενέστερους διανοούμενους καθώς και σπάνιες φωτογραφίες αυτής της περιόδου. Κάθε μήνας εμπλουτίζεται από αυθεντικές σμυρναίικες συνταγές αλλά και λεξιλόγιο των Ελλήνων της Μικρασίας.
Σμύρνη, Κωνσταντινούπολη, Αθήνα 1870-1908
Μηνάς Δ. Χαμουδόπουλος (1843-1908): Μέγας ρήτωρ της μεγάλης Χριστού Εκκλησίας, δημοσιογράφος, ιστορικός, γεωγράφος, πολιτικός, φορέας της ελληνορθοδόξου παραδόσεως
Στα ελληνικά σχολεία δεν διδάσκεται ο τιτάνειος πνευματικός αγώνας των αλύτρωτων Ρωμηών του β΄ ημ. του 19ου αιώνος, απογόνων των “αυτηκόων” και “αυτοπτών” μαρτύρων του ανατολικού ελληνοχριστιανικού πολιτισμού. Οι Έλληνες αυτοί ζούσαν την πολυεθνική οθωμανική πραγματικότητα, διατηρώντας την εθνική τους ταυτότητα, χωρίς κραυγές και εθνικιστικές εξάρσεις, γιατί στόχευαν στην ενότητα και ισομοιρία όλων των λαών της Ανατολής. Για τους Έλληνες Μικρασιάτες Μεγάλη Ιδέα ήταν η αποκάλυψη της ιστορικής αληθείας και η ως εκ τούτου πρωτοκαθεδρία (όχι κυριαρχία) της αμιγούς Ελληνορθοδόξου Παραδόσεως, που κράτησε, επί αιώνες, το Γένος-Έθνος ζωντανό.
Το 1922 ακύρωσε το όραμα της πολιτικής ενώσεως όλων των Ελλήνων υπό το Ελλαδικό Κράτος, δεν μπόρεσε όμως να ακυρώσει τη “Ρωμαίικη Ιδέα”, που εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα με πίστη, παιδεία και αγάπη στη λαϊκή μας Παράδοση. Οφείλουμε τιμή και δόξα σ’ εκείνους που έχυσαν το αίμα τους για την ελευθερία μας. Αφαιρώντας όμως από τη μεσαιωνική και νεώτερη ελληνική ιστορία την πανανθρώπινη δύναμη της Ορθοδοξίας, παραποιούμε την ελληνική πραγματικότητα, αφήνοντας τα Ελληνόπουλα χωρίς προσανατολισμό και χωρίς τη ζωογόνο επαφή με τις ιστορικές τους ρίζες.
Το αητάκι που μίλησε
Το ξύλινο σφραγιδάκι του βυζαντινού αετού ζωντανεύει και μας εξιστορεί τις θύμησές του από τα ένδοξα, κοσμοπολίτικα χρόνια της Σμύρνης:
“Θέλησα για τελευταία φορά να μιλήσω σε σένα, παιδί του 21ου αιώνα, και να σου ξεδιπλώσω τις σκέψεις μου, να σου διηγηθώ λίγο από την ιστορία των προγόνων σου”.
Περιλαμβάνει Ψηφιακό Δίσκο