Ο ολικός πόνος και η φύση της ίασης
Το βιβλίο αυτό ερευνά το ανθρώπινο δίλημμα που θέτει ο πόνος, εξετάζει τη φύση της συνάντησης του πάσχοντος με τα πρόσωπα που προσφέρονται να βοηθήσουν και συζητά τη δυνατότητα ίασης ανεξαρτήτως θεραπείας, ακόμα και εντός της συνάφειας του θανάτου.
«Αυτό το βιβλίο είναι ένας θησαυρός Ορθόδοξης βιοηθικής θεωρίας, μία ανατομία της ανθρώπινης ψυχής, μία αποκάλυψη των κρυφών πτυχών της. Ο Dr Hinshaw δεν γράφει μόνον ως ειδήμων, ως έμπειρος, ως ειδικός, αλλά είναι κάτι αρκετά πιο πέρα από αυτά. Γράφει με την καρδιά. Διαβάζοντάς το σε οδηγεί σε αποφάσεις και σε γνωριμία με τον εαυτό σου, το μέσα σου. Τι είναι ο πόνος για σένα, τι ο θάνατος, τι ο κρυμμένος άνθρωπος, ο εαυτός των προαιρέσεων, των λεπτομερειών, των εσωτερικών κινήσεων. Πριν δοθείς στη διακονία της ανακούφισης των άλλων πρέπει να γνωρίσεις την αλήθεια σου, να ανακουφιστείς ο ίδιος. Σε βοηθάει να λύσεις μέσα σου το πρόβλημα του πόνου, να αποδεχθείς την παιδαγωγία του, να τον υποδεχθείς ως ευεργεσία. Το ίδιο με τον θάνατο. Πώς να βοηθήσεις κάποιον που τον πλησιάζει, αν δεν βλέπεις το φως μετά την επίσκεψή του; Αν δεν είναι πόρτα που σου ανοίγει την όραση και σου ανασταίνει την αίσθηση του αληθινού κόσμου;
Η εμπειρία του συγγραφέα ως Ορθόδοξου χριστιανού τον οδηγεί στην ανεξάντλητη πηγή της πατερικής και φιλοκαλικής σοφίας, και αυτή του χαρίζει φωτεινή ερμηνεία του Ευαγγελίου και γνώση της Αλήθειας και της Ζωής. Και από το φως του παίρνεις φως».
Νικόλαος, Μητροπολίτης Μεσογαίας και Λαυρεωτικής
Ο Ορθόδοξος Δρόμος
Το να είσαι χριστιανός σημαίνει να ταξιδεύεις. Οδοιπορούμε στα μονοπάτια του εσωτερικού κόσμου της καρδιάς, σε μια διαδρομή πού δεν μετριέται σε ώρες του ρολογιού ή ημέρες του ημερολογίου, διότι είναι ένα ταξίδι εισόδου στην αιωνιότητα, πέρα απ’ τον χρόνο.
Μια από τις αρχαιότερες ονομασίες για τον Χριστιανισμό ήταν απλά «ἡ Ὁδός». Ο Χριστιανισμός είναι κάτι περισσότερο από μια θεωρία γύρω από το σύμπαν, κάτι παραπάνω από διδαχές γραμμένες στο χαρτί: είναι ένα μονοπάτι στο οποίο οδοιπορούμε – η οδός της ζωής. Πρέπει να πάρουμε τη συνειδητή απόφαση να βαδίσουμε αυτό το μονοπάτι.
Φυσικά, χρειαζόμαστε οδηγίες προτού ξεκινήσουμε. Πρέπει να γνωρίζουμε ποιοι είναι οι οδοδείκτες πού πρέπει να προσέξουμε. Και χρειαζόμαστε συνοδοιπόρους. Χωρίς καθοδήγηση είναι σχεδόν αδύνατον να ξεκινήσουμε το ταξίδι μας. Αλλά οι οδηγίες σε καμιά περίπτωση δεν αρκούν ώστε να καταλάβουμε το πως είναι στην πραγματικότητα ο δρόμος· δεν μπορούν να λειτουργήσουν ως υποκατάστατα της άμεσης, προσωπικής εμπειρίας. Ο καθένας καλείται να επιβεβαιώσει μέσα του αυτό πού διδάχθηκε, να ξαναζήσει την Παράδοση πού παρέλαβε.
Σκοπός αυτού του βιβλίου είναι να υποδείξει ορισμένους αποφασιστικής σημασίας οδοδείκτες, κάποια ορόσημα του πνευματικού Δρόμου πού ανοίγεται μπροστά μας…
Μετάφραση: Χρήστος Μακρόπουλος
Ο πειρατής της Μονεμβασιάς
Αν τα δευτερόλεπτα μπορούσαν να γίνουν ώρες κι αν δεν ταΐζαμε τις κότες καλαμπόκι, η εικόνα της Σταύρωσης μπορεί να μη βρισκόταν σήμερα στην εκκλησία του Ελκόμενου. Αναρωτιέμαι αν η πόρτα στο σπίτι του Ακατονόμαστου έκλεισε μόνη της την ώρα της καταιγίδας κι αν ο κύριος Λάκης ήταν στ’ αλήθεια αστυνομικός. Ευτυχώς που ο πειρατής δε βρήκε γυμνοσάλιαγκες εκείνο το πρωί στο κάστρο κι ευτυχώς που εγώ γνωρίστηκα με δυο ταχυδρομικά περιστέρια στην αυλή της κυρίας Κοτούς. Όμως, δε θα ξεχάσω ποτέ τα τόσο νόστιμα βυζαντινά φαγητά, τις λαμπερές χρωματιστές σκόνες στο μισοφωτισμένο εργαστήρι του ζωγράφου, και τη Μονεμβασιά, που έρχεται υπέροχη, παλιά κι όμορφη τα βράδια στα όνειρά μου! (Οδυσσέας)
Ένα σπασμένο τζάμι, μια είδηση σε κάποια ξεχασμένη εφημερίδα οδηγούν τους τρεις φίλους μας στη Μονεμβασιά. Εκεί ζουν την ομορφιά της παλιάς πολιτείας, γνωρίζουν την ιστορία της, δοκιμάζουν τα φαγητά που έτρωγαν οι Βυζαντινοί και μαθαίνουν πώς ζωγραφίζονται οι βυζαντινές εικόνες. Ο Οδυσσέας, ο Θωμάς, η Ραλλού σε μια νέα, τρελή αστυνομική περιπέτεια!
Εικονογράφηση: Χρήστος Γουσίδης
Εξώφυλλο: Μαλακό
Σελίδες: 144
Α΄ Έκδοση: 05/2018
Ο ποδηλάτης του Θεού – Γέρων Χατζηφλουρέντζος
Διένυσε χιλιόμετρα με το παλιό του ποδήλατο μέσα σε βροχές και άνεμο, μέσα στο λιοπύρι και την υγρασία. Περνούσε από ρουμάνια και διάσελα, ανέβαινε ανηφοριές, διέσχιζε πεδιάδες και μεγάλες πολιτείες καταπονημένος και ακατάβλητος, να προειδοποιήσει, να κηρύξει μετάνοια. Με την προφητική του διόραση έβλεπε τη σκοτεινή νεφέλη να έρχεται απειλητική και έτρεχε να προλάβει, μήπως θα μπορούσε να αποτραπεί το κακό. Έβλεπε τις βόρειες ακτές να μαυρίζουν από τα εχθρικά πλοία, τους Τούρκους να προχωρούν ακάθεκτοι σκορπίζοντας όλεθρο και φρίκη… κι ακόμα μακρύτερα, τα πέτρινα χρόνια της προσφυγιάς, της ευμάρειας και της κρίσης, μέχρι την ώρα της απελευθέρωσης της Κύπρου, ως και την επανάκτηση της Πόλης. Αυτός, ο αφανής κοσμοκαλόγερος της Αυγασίδας, το θρηνητικό πτηνό του Θεού, ο ολιγογράμματος κι όμως διδάχος, μια αγιασμένη μορφή της Κύπρου.
«Ζήτησα από έναν γνήσιο άνθρωπο του Θεού,
που αξιώθηκε να φθάσει σε υψηλά μέτρα αρετής,
να προσευχηθεί για τον Χατζηφλουρέντζο, για να λάβει
“πληροφορία” εκ Θεού για την κατάστασή του.
Και μου στέλνει το εξής μήνυμα:“Έκαμα προσευχή.
Μα, είναι πολύ ψηλά στον ουρανό αυτός ο άνθρωπος!
Και όσο πιο γνωστόν τον κάνετε, τόσο πιο γρήγορα
θα αρχίσει να θαυματουργεί.
Να πείτε στους ανθρώπους σας
να τον επικαλούνται στις προσευχές τους”».
Μητροπολίτης Μόρφου κ. Νεόφυτος
Ο Ύμνος της Αγάπης
Ὅποιος καταπιάνεται μέ τό θέμα τῆς ἀγάπης καί νομίζει ὅτι θά τό διαπραγματευτεῖ ἱκανοποιητικά καί διεξοδικά, εἶναι τουλάχιστον ἀφελής, ἀφοῦ «ὅπου ἀγάπη, ἐκεῖ συγχρόνως καί ὁ Θεός» (Ἰσαάκ Σύρου, Λόγος A). Ἤ κατά τήν Κλίμακα, «ἐκεῖνος πού θέλει νά μιλήσει γιά τήν ἀγάπη, ἐπιχείρησε νά μιλήσει γιά τόν Θεό», ἐφόσον βέβαια ὁ ἄπειρος Θεός «ἀγάπη ἐστίν» (Α΄ Ἰω. 4.8,16).
Στήν ἀνθρώπινη ἀγάπη ὅσο κι ἄν τά ἄτομα ἑνώνονται, ποτέ δέν εἶναι δυνατό νά ἐξυψωθοῦν στήν ἀπρόσιτη κατάσταση τῆς Ἁγίας Τριάδος. Παρά ταῦτα ὁ Χριστός στήν ἀρχιερατική Του προσευχή, παρακαλεῖ τόν Πατέρα Του «ἵνα πάντες ἕν ὦσι, καθώς σύ, πάτερ, ἐν ἐμοί κἀγώ ἐν σοί, ἵνα καί αὐτοί ἐν ἡμῖν ἕν ὦσιν» (Ἰω. 17.20-21). Μᾶς δείχνει τόν ἀνέφικτο στόχο, γιά νά μᾶς ὑποδαυλίσει τόν ζῆλο νά ἐπιδιώξουμε νά προσπελάσουμε κατά τό δυνατόν κοντύτερα.
Φοβερός ὁ λόγος. Μᾶς ζητεῖται ἡ ἀγάπη στόν ἀπόλυτο βαθμό της. Εἴμαστε παιδιά τοῦ ἑνός Πατρός, ἄρα εἴμαστε ἀδέλφια ἰσότιμα μεταξύ μας. «Ἕν Πνεῦμα… εἷς Κύριος, μία πίστις, ἕν βάπτισμα· εἷς Θεός καί πατήρ πάντων», ἐπιμένει ὁ Παῦλος (Ἐφ. 4.4-6). Ἀφετέρου ἡ βαθειά καί εἰλικρινής ἀγάπη συνιστᾶ τήν κάθετη διάσταση τῆς ἀδελφότητας, κάπως ἀντίστοιχα μέ τήν κάθετη σχέση τῶν θείων προσώπων. Ἀγάπη σέ βάθος, κάθετα, θυσιαστική· καί σέ πλάτος, πρός ὅλους, χωρίς ἀποκλεισμούς. Κάθετα καί ὁριζόντια, θυσιαστική! Σταυρός! Σάν τόν Σταυρό τοῦ Χριστοῦ. Ἤ ἀλλοιῶς, ἀγάπη κάθετη πρός τά ἄνω, πρός τόν Θεό· καί ὁριζόντια στό πλάτος, πρός τούς ἀνθρώπους…
Ο Υπ(ν)οτακτικός
«Ξέρεις τι είναι να φοράς ράσο και να νιώθεις πως είσαι απλά μια κρεμάστρα;
Ξέρεις πως είναι το βαρύτερο ένδυμα που φτιάχτηκε ποτέ;»
«Κανείς δεν έχει δικαίωμα να επιβάλλει σε κανέναν τίποτα. Ο Θεός μάς έδωσε το δικαίωμα της ελεύθερης προαίρεσης, το περιβόητο “αυτεξούσιο”. Έπρεπε να τους πω ποιο είναι το σωστό και τις συνέπειες του λάθους και μετά να τους αφήσω να αποφασίσουν μόνοι τους. Τότε κατάλαβα πως δεν αρκεί να γνωρίζεις το σωστό και το πρέπον. Αν δεν το κηρύττεις με αγάπη στον άλλο και με κατανόηση στις αδυναμίες και τις ιδιαιτερότητές του, δεν κάνεις ούτε για ιεροκήρυκας, ούτε για Πνευματικός. Έτσι πρέπει να κάνει ο καλός Πνευματικός. Έπρεπε να ήμουν ο παπα-Χαράλαμπος, μα ήμουν περισσότερο ο παπα-Ράμπο…».
Η ιστορία ενός ζηλωτή ιερέα και του νωχελικού υποτακτικού του.
Μια πορεία ανακάλυψης του βαθύτερου εαυτού,
που κρύβουμε όλοι μέσα μας…
Οι λογισμοί καθορίζουν τη ζωή μας
Βίος και διδαχές του γέροντα Θαδδαίου της Βιτόβνιτσα.
Όλα τα πράγματα εδώ σ’ αυτό τον κόσμο, κάθε καλό και κάθε κακό, προέρχονται απ’ τους λογισμούς μας. Οι λογισμοί καθορίζουν τη ζωή μας. Εάν είναι ήσυχοι, πράοι και απλοί, η ζωή μας θα είναι ίδια και θα έχουμε ειρήνη μέσα μας. Ειρήνη που θα εκπέμπεται έσωθεν και θα επηρεάζει τα πάντα γύρω μας – τους ανθρώπους, τα ζώα, ακόμα και τα φυτά. Τέτοιος είναι ο «μηχανισμός των λογισμών», που παράγει λογισμούς δια των οποίων επηρεάζουμε όλους τους άλλους ανθρώπους. Και όλοι περιμένουν από εμάς ειρήνη, παρηγοριά, αγάπη και σεβασμό. Συχνά μάς βρίσκουν πολλές συμφορές και όλες οφείλονται στο γεγονός ότι δεν έχουμε ακόμα ταπεινώσει τον εαυτό μας. Όταν η ψυχή μας ταπεινωθεί και υποκλιθεί ενώπιον του θελήματος του Θεού. Τα βάσανα και οι συμφορές μας θα πάψουν. Διότι τότε. οι συμφορές και τα βάσανα θα μας γίνουν κατά κάποιο τρόπο προσφιλή. Θα φτάσουμε να έχουμε μια ολότελα διαφορετική αντίληψη της ζωής. Δεν θα σκεφτόμαστε πια με βάση τους νόμους αυτού του κόσμου. Θα βλέπουμε τα πάντα μέσα από διαφορετικό φως. ‘Ο,τι κι αν κοιτάζουμε, θα μας φαίνεται κατά κάποιο τρόπο λαμπρότερο, γεμάτο αγάπη. Τα πάντα θα είναι καλά επειδή είναι ευάρεστα στον Θεό… Ο βίος και η διδασκαλία του γέροντα Θαδδαίου για τους λογισμούς, την οικογενειακή ζωή, την ταπείνωση, την υπηρεσία προς τον συνάνθρωπο, τον μοναχισμό, τη μετάνοια, την προσευχή, την αγάπη, τα πεπτωκότα πλάσματα, τον πνευματικό αγώνα, την πίστη, την εσωτερική ειρήνη, τον πνευματικό κόσμο.
Μετάφραση-επιμέλεια έκδοσης: Βασίλης Αργυριάδης
Εξώφυλλο: Μαλακό
Σελίδες: 288
Α΄ έκδοση: 10/2012
Όλα θα πάνε καλά
Κείμενα αυτογνωσίας και αναζήτησης βασισμένα σε αληθινές εμπειρίες
Κείμενα γραμμένα με πάθος που μέσα σε ελάχιστες σελίδες, μπορούν να σου δημιουργήσουν συναισθήματα. Δεν έχει σημασία εάν είναι θλίψης ή χαράς, σημασία έχει να σε βγάλουν από το καταθλιπτικό τίποτα. Να σε ενεργοποιήσουν νοητικά και ψυχικά. Γιατί το ζητούμενο είναι να αρχίσουμε να νιώθουμε και να αισθανόμαστε. Να λειτουργεί η επιθυμία μας, η ζωή να κυλά μέσα μας, σε όλες τις εκφάνσεις της. Η ζωή είναι δώρο Θεού που δεν μας δόθηκε ως βάρος για να το ξεφορτωθούμε αλλά ως μεγίστη εμπειρία να τη ζήσουμε.
Η καθημερινότητα, που τόσο πολύ θέλουμε να ξορκίσουμε από τον βίο μας, ως βαρίδιο επανάληψης και μιζέριας, δεν είναι απειλή για την ύπαρξή μας. Αντιθέτως μπορεί να είναι ευκαιρία. Θα λέγαμε ότι η επανάληψη είναι απαραίτητη για να υπάρξει η έκπληξη. Το γνωστό μας χρειάζεται για να πάμε στο άγνωστο. Δεν είναι η καθημερινότητα που μας κουράζει αλλά η αδυναμία μας να τη μεταμορφώσουμε σε γιορτή.
Μια σειρά ασήμαντων πραγμάτων μπορεί να καταστεί αιτία χαράς και νοήματος ζωής, εάν θελήσουμε να τα δούμε και να τα ερμηνεύσουμε διαφορετικά από τον συνηθισμένο τρόπο αντίληψης και κατανόησης.
Αυτό ακριβώς κάνει ο Σεραφείμ Λάππας στο βιβλίο του. Αναλαμβάνει καθημερινές ιστορίες από τον βίο των ανθρώπων και κοιτάει το βάθος του μυστηρίου της ζωής. Ανιχνεύει το πώς ο Θεός βαδίζει ανάμεσά μας πλάθοντας εκπλήξεις γεμάτες νόημα.
Για τον συγγραφέα τα πάντα μπορούν να ιδωθούν κι αλλιώς. Τα πάντα μπορούν να δώσουν ένα άλλο νόημα εάν εμείς θελήσουμε να αλλάξουμε τον τρόπο που βλέπουμε κι όχι απλά κοιτάζουμε.
Αυτό είναι ακριβώς που έχουμε ανάγκη, να διαβάσουμε και να αφηγηθούμε ιστορίες με έναν άλλο τρόπο. Άλλωστε τι είναι η ζωή μας; Μια ιστορία που καθημερινά και για χρόνια αφηγούμαστε με διαφορετικούς τρόπους μέχρι να βρούμε τον καλύτερο επίλογο για να την κλείσουμε.
Πρόλογος: π. Χαράλαμπος Παπαδόπουλος (Λίβυος)
Όσα στην αγάπη ονειρεύομαι
Το μυστήριο της Χριστιανικής Συζυγίας
Τόσο ο άνδρας όσο και η γυναίκα οφείλουν να ανακαλύψουν μέσα στον χριστιανικό γάμο τη δύναμη της θυσίας και της αγάπης που δεν ζητάει ανταπόδοση, καθώς και το ότι η υποταγή δεν είναι έργο δουλείας αλλά έργο δυναμικής πορείας προς τα έσω και προς τα άνω και προς τον άλλο. Ανάλογα με την ταπείνωση που αποκτά κανείς, αντιλαμβάνεται τη φτώχεια της ζωής του χωρίς αυτή. Ο βασικός κρίκος, το βασικό ερμηνευτικό κλειδί των σχέσεων των ανθρώπων είναι να καταλάβουν γιατί είναι σε μία σχέση και κατά πόσον αντιλαμβάνονται την προοπτική του χριστιανικού γάμου. Οι υπαρξιστές φιλόσοφοι υποστήριζαν ότι «ο άλλος είναι η κόλασή μου». Στην πίστη λέμε «ο άλλος είναι η σωτηρία μου».
Μια «ξενάγηση» στο μυστήριο της χριστιανικής συζυγίας μέσα από τη σύνδεσή του με τη ζωντανή πνευματική ζωή.
Όσο μπορείς
Μικρό γεροντικό πόλεων
Πήγε κάποιος στον π. Ανδρέα για να συζητήσουν.
“Άκου πάτερ να σου διαβάσω κάτι. Λέει ένας άγιος πατέρας σε κάποιον άλλο: “Γιατί μας αποφεύγεις αββά;” Και ο άλλος άγιος απάντησε: “Ο Θεός ξέρει ότι σας αγαπώ. Αλλά δεν μπορώ να είμαι με τον Θεό και με τους ανθρώπους. Οι Ασώματες Δυνάμεις, οι Άγγελοι, που είναι χιλιάδες και μυριάδες, ένα θέλημα έχουν. Ενώ οι άνθρωποι πολλά. Δεν μπορώ λοιπόν να αφήσω τον Θεό και να πάω με τους ανθρώπους”.
Τι εννοεί, πάτερ, ο άγιος εκείνος πατέρας; Δεν είναι ο αδερφός μας το πρόσωπο του Θεού; Είναι δυνατόν να επιδοκιμάζει η παράδοση την απομάκρυνση από τον πλησίον;”.
Κι ο π. Ανδρέας είπε: “Από κάποιο βιβλίο με ιστορίες μοναχών και μάλιστα αναχωρητών θα το διάβασες αυτό, έτσι δεν είναι; “Ε, λοιπόν, για τον αναχωρητή φαίνεται πως η ησυχία είναι μεγάλο πράγμα… τι να σου πω… Εγώ δεν είμαι και κάνας “ειδικός επιστήμονας” επί των μοναστικών… δεν ξέρω απ’ αυτά…
Πάντως έχω την αίσθηση πως για μας τους ανθρώπους των πόλεων, έχει εφαρμογή ένα διαφορετικό χωρίο, από κάποιον άλλο “φωτισμένο” άνθρωπο… Ίσως μάλιστα να λέει και το ίδιο πράγμα με αυτό που μου διάβασες… αλλά με άλλο βηματισμό… Άκου το: “Κι αν δεν μπορείς να κάμεις την ζωή σου όπως την θέλεις, τούτο προσπάθησε τουλάχιστον όσο μπορείς: μην την εξευτελίζεις μες στην πολλή συνάφεια του κόσμου, μες στες πολλές κινήσεις κι ομιλίες. Μην την εξευτελίζεις πηαίνοντάς την, γυρίζοντας συχνά κι’ εκθέτοντάς την, στων σχέσεων και των συναναστροφών την καθημερινήν ανοησία, ως που να γίνει σα μια ξένη φορτική”.
Αν αυτό που μου διάβασες σου φαίνεται ξένο για μας τους ανθρώπους των πόλεων, κάνε αυτό που σου διάβασα εγώ. Όσο μπορείς…”
Εικαστικά: Χρήστος Γουσίδης
Εξώφυλλο: Μαλακό
Σελίδες: 176
Γ΄ έκδοση: 05/2015
Πάλι απ΄ την αρχή
Κείμενα για το καθημερινό και το αιώνιο
Είσαι σαν μια ντουλάπα… Σαν μια μεγάλη ντουλάπα, ασφυκτικά γεμάτη μέχρι πάνω.
Ρούχα, εσώρουχα, κουβέρτες, σεντόνια, παπλώματα, μαξιλαροθήκες, τσάντες, καπέλα και παπούτσια… Άλλα παλιά, άλλα καινούργια, άλλα από αυτά σκισμένα, άλλα πεντακάθαρα, άλλα βρώμικα, άλλα φθαρμένα. Ένας αχταρμάς…
Και με τόσο πράγμα που έχει μαζευτεί μέσα σου, έχεις μπουκώσει… Έχεις φτάσει στο αμήν. Πρέπει να κάνεις ένα ξεκαθάρισμα.
Να ανοίξεις τα φύλλα της ντουλάπας και να τα βγάλεις όλα έξω…
Ό,τι είναι για πέταμα, να πεταχτεί. Ό,τι είναι για μπάλωμα, να μπαλωθεί.
Ό,τι είναι για πλύσιμο, να πλυθεί. Ό,τι είναι για σίδερο, να σιδερωθεί. Σιγά-σιγά. Χωρίς βιασύνες.
Και, αφού πάρεις απόφαση τι κρατάς και τι πετάς, αφού πλύνεις και σιδερώσεις τα όσα μείνουν, να τα βάλεις ξανά μέσα σου, όμορφα και τακτοποιημένα…
Σαν μια ντουλάπα είσαι…
Μια μεγάλη ντουλάπα, ασφυκτικά γεμάτη μέχρι πάνω.
Δε θες πολλά.
Ένα καλό ξεκαθάρισμα στη ζωή σου θέλεις…
Πες μου έναν λόγο για να ζω
Αναζητώντας τον σκοπό της ζωής
Ζούμε χωρίς ιδέα για το πού πάμε. Είμαστε σαν καράβια ακυβέρνητα. Tο πνεύμα της σύγχρονης εποχής θέλει να είναι αυτοσκοπός το ταξίδι: «Ζήσε τη ζωή σου», σου λένε. «Ρούφα την κάθε της στιγμή, αυτό έχει αξία».
Θέλω να φανταστείς ένα καράβι με τις καλύτερες προδιαγραφές. Φτιάχτηκε στα καλύτερα ναυπηγεία. Έχει τα πιο σύγχρονα όργανα ναυσιπλοΐας και τους πιο ενημερωμένους χάρτες. Διαθέτει το πιο άξιο προσωπικό. Αν, όμως δε δώσουμε προορισμό στο καράβι αυτό, είναι καταδικασμένο να βουλιάξει.
Δεν μπορεί ένα καράβι να μην έχει προορισμό… Ο προορισμός τού δίνει ασφάλεια. Ο προορισμός τού δίνει νόημα. Ο προορισμός είναι αυτός που κάνει τη διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου. Ο προορισμός είναι ανάγκη.
Ο Ελευθέριος Γ. Ελευθεριάδης μέσα από παραδείγματα σύγχρονων ανθρώπων αλλά και προσωπικά του βιώματα διανύει μαζί μας ένα ταξίδι ωρίμασης και αναζήτησης του αληθινού σκοπού της ύπαρξης.
Πετκάνα
Ιστορικό μυθιστόρημα για την ζωή της Οσίας Παρασκευής της Επιβατηνής.
“Πρώτη φορά που πλησίασα στην όαση και ήρθε κατευθείαν στη σκηνή μου, σαν να είχε έρθει σε μας αμέτρητες φορές. Κουβαλούσε ένα βιβλίο, δυο εικόνες, με τη μορφή του Κυρίου της και της Μητέρας Του, κι ένα μικρό ασκί με νερό. Της πρόσφερα ψωμί. Και καινούργιο φόρεμα.
Μεγαλώσαμε φίλες. Ανταλλάξαμε λίγα λόγια. Εγώ περιτριγυρισμένη από τα εγγόνια των γιων μου, που εκείνη τα ονόμασε με τα ονόματα των τριών μάγων από την ανατολή. Εκείνη μόνη. Και οι δυό μας κλαίγαμε. Εγώ για εκείνη. Εκείνη για την έρημο και ίσως λίγο για μένα.
“Μικρή μου κουκουβάγια!”, μου είπε όταν αποχωριζόμασταν. Ούτε σήμερα γνωρίζω γιατί.
Την συνόδευσαν οι γιοι μου. Και οι γιοι των γιων μου. Μέχρι τον Ιορδάνη.
“Παρακάτω θα πάω μόνη”, τους είπε. Και σταμάτησαν τις καμήλες. Κατέβηκε. Κοίταξε τον καθένα τους ξεχωριστά. “Ας σας ευλογεί ο Κύριος”, τους είπε. Κι έφυγε. Χωρίς να κοιτάξει πίσω.
Την είδαν να σημειώνει στην όχθη τον ποταμού το σημείο του σταυρού και να διασχίζει το νερό με ήρεμα βήματα, όπως λένε ότι έκανε ο Κύριός της.
Αυτό είναι το τελευταίο που ξέρουμε γι αυτή. Και ότι την αγαπούσα πολύ. Την αγαπούσα πάρα πολύ. Την Πετκάνα μου.”
Η διακεκριμένη Σερβίδα συγγραφέας μάς ταξιδεύει στα χρόνια του Βασιλείου του Βουλγαροκτόνου και μας παρουσιάζει την Πετκάνα, μια όμορφη νεαρή γυναίκα που από το παλάτι και το πλευρό τού αυτοκράτορα προτιμάει την άσκηση στην έρημο της Παλαιστίνης με απίστευτα παλαίσματα σε ένα κόσμο απόμακρο και διαφορετικό, σε ένα κόσμο πνευματικό.
Από τους δρόμους της Βασιλεύουσας, στην έρημο των πειρασμών γινόμαστε μάρτυρες μιας άνισης πάλης που ωστόσο έχει νικηφόρο αποτέλεσμα. Η νεαρή καλλονή Πέτκα, η Παρασκευή από το λιμάνι της Ανατολικής Θράκης, τους Επιβάτες, η Αγία Παρασκευή από την Καλλικράτεια, όχι πολύ γνωστή ακόμη στην Ελλάδα, αλλά λατρεμένη προστάτης και συμπαραστάτης Σέρβων, Βουλγάρων και Ρουμάνων μάς προσκαλεί σε ένα ταξίδι νοσταλγίας μιας άλλης πατρίδας… Αιώνιας και θεϊκής.
Πληγές από νόημα
Κάτω από τις έννοιες ανασαίνει η ζωή
Η πληγή και το τραύμα έχουν πάντα διπλή σημασία. Από τη μια, υποδηλώνουν οδύνη. Από την άλλη, φανερώνουν αγαπητική αιχμαλωσία: «η καρδιά μου είναι πληγωμένη από έρωτα»…
Το νόημα πληγώνει, το νόημα θεραπεύει!
Το βιβλίο ετούτο περιέχει πολλά σταυροδρόμια. Εκεί συναντώνται η Θεολογία, η Ψυχολογία και η Ψυχανάλυση, η Επιστήμη, η Ποιμαντική, η Λατρεία, χώροι δηλαδή που δεξιώνονται και τη διάνοια και την καρδιά. Και μπροστά μας βρίσκεται το στοίχημα της ενότητάς τους.
Θεωρία και Πράξη οφείλουν να κρατιούνται από το χέρι προκειμένου να θεραπεύσουν «το μέγα τραύμα, τον άνθρωπον». Κάνουμε Θεολογία επειδή είμαστε πληγωμένοι. Ασκούμε Ποιμαντική επειδή είμαστε συνασθενείς. Και μέσα από την ταπεινή διακονία τους γιατρεύεται ο πόνος μας. Άλλοτε διότι αποκτήσαμε πρόσβαση σε νοήματα λυτρωτικά. Άλλοτε επειδή ο ίδιος ο αδελφός μας γίνεται το νόημα…
Γεμίσαμε λέξεις χωρίς αντίκρισμα. Δυστυχώς αρκετές φορές θεολογικός στοχασμός και ποιμαντικές πρακτικές διεξάγονται αναίσθητα! Δεν υποψιαζόμαστε ότι κάτω από τις λέξεις και τις έννοιες σπαρταρούν ζωές άλλων. Πληγωμένες από νόημα, πληγωμένες για νόημα…
Ο υπότιτλος θα μπορούσε να είναι εξ ίσου δανεισμένος και από την Έμιλυ Ντίκινσον:
Οι χειρουργοί ας προσέχουν
όταν πιάνουν το νυστέρι!
Κάτω απ’ τις λεπτές τομές τους
ριγεί η Φταίχτρα –η Ζωή!
Πορεία και συνάντηση
Οδοιπορικό στην ορθόδοξη γνησιότητα
Ο Θεός δεν κωφεύει στις προσευχές μας, αλλά εμείς είμαστε συχνά ανίκανοι να εννοήσουμε τη σιωπή του Θεού σαν απάντηση στις κραυγές μας. Αν αναγνωρίζαμε ότι βρισκόμαστε έξω από μια κλειστή πόρτα, τότε θα ήταν δυνατό να μετρήσουμε την ανθρώπινη μοναξιά καθώς επίσης και το πόσο απέχουμε ακόμα από τη χαρά για την οποία έχουμε κληθεί, πόσο μακριά είμαστε από την πληρότητα που μας προσφέρει ο Θεός.
Ταυτόχρονα θα μπορούσαμε να εκτιμήσουμε -και αυτό είναι πολύ σπουδαίο- πόσο πλούσιοι είμαστε παρά την απέραντη φτώχια μας. Γνωρίζουμε τόσο λίγο τον Θεό, ζούμε τόσο ελάχιστα “εν Χριστώ” και όμως, τι πλούτος υπάρχει για μας σ’ αυτή τη σπίθα της θείας παρουσίας, της γνώσης, της επικοινωνίας! Σ’ αυτή τη σπίθα που λάμπει στο βαθύ σκοτάδι στο οποίο βρισκόμαστε. Αν το σκοτάδι είναι τόσο πλούσιο σε φως, αν η απουσία είναι τόσο πλούσια σε παρουσία, αν η ζωή που χαράζει είναι τόσο γεμάτη, με τι ελπίδα, με τι απέραντη χαρά, μπορούμε να στεκόμαστε μπροστά σ’ αυτή την κλειστή πόρτα έχοντας τη γλυκιά προσδοκία ότι μια μέρα θ’ ανοίξει! Και όταν ανοίξει θα γνωρίσουμε μια τέτοια έκρηξη ζωής που όμοιά της δεν μπορεί σήμερα να χωρέσει μέσα μας!
Μετάφραση: Ελένη Γκανούρη
Εξώφυλλο: Μαλακό
Σελίδες: 224
Α΄ έκδοση: 02/2017