Θεϊκή εντολή και ανθρώπινη επιθυμία
Οι εντολές του Θεού είναι αυθεντικά καταγεγραμμένες στη Γραφή και ανεπτυγμένες στα λειτουργικά και πατερικά κείμενα. Όμως η άγνοια, η αδυναμία κατανόησης, η στρεβλή γνώση, η θρησκοληψία, τα αρνητικά εκκλησιαστικά πρότυπα, αποτελούν σοβαρά εμπόδια στη διάκριση και επίγνωση του θελήματος του Θεού.
Η επιθυμία αποτελεί φυσική δύναμη της ανθρώπινης φύσης, “ιδίωμα της φύσεως” (Ιωάννης της Κλίμακος), όπως και όλες οι φυσικές δυνάμεις (λογική, αγάπη, έρωτας, ζήλος, οργή, χαρά, υπερηφάνεια κ.ο.κ.). Η ικανότητα του ανθρώπου να επιθυμεί είναι μία “δύναμις αγαθοποιός” (άγιος Μάξιμος), η οποία προπτωτικά λειτουργούσε ως συνεχής κίνηση προς το αγαθό, τον Θεό, αλλά στη μεταπτωτική κατάσταση, εφθάρη, απώλεσε δηλαδή τον φυσικό προσανατολισμό της προς την αγαθότητα και τον Θεό. Έκτοτε, προέκυψε η ανάγκη διάκρισης της κάθε επιθυμίας ως καλής ή κακής. Η αποτίμηση της ποιότητας της επιθυμίας, στην περίπτωση των χριστιανών, γίνεται όχι με προσωπικά κριτήρια αλλά με κριτήριο τη θεϊκή εντολή.
Η εναρμόνιση της επιθυμίας με το θέλημα του Θεού απαιτεί μελέτη, νήψη και ορθή καθοδήγηση, προκειμένου να διακρίνει κανείς κάθε φορά τις εμπαθείς αποχρώσεις των επιθυμιών. Σε αυτή τη διαδικασία, ο χριστιανός έχει στη διάθεσή του έναν Κανόνα, έναν γνήσιο ζωντανό καθρέφτη· το πρόσωπο του Χριστού. Ατενίζοντας στον Χριστό, μπορεί να αναγνωρίσει τι είναι αυτό που νοσταλγεί κάθε φορά περισσότερο από τη δική Του αγάπη και το δικό Του θέλημα.
Θεολογία της Φύσεως
Το να καταστήσει κανείς βασικά Πατερικά έργα προσιτά στο ευρύ κοινό είναι πλέον άθλος, λόγω των πολλαπλών παραπλανητικών αντιλήψεων, που έχουν επικρατήσει στις παραδοσιακά Χριστιανικές κοινωνίες κατά τους τελευταίους αιώνες. Στο βιβλίο αυτό παρουσιάζεται η περί φύσεως και προσώπου θεώρηση του Αγίου Μαξίμου κατοχυρωμένη με όσα επιχειρήματα οι προγενέστεροί του Πατέρες είχαν διατυπώσει, απαντώντας σε ερωτήματα που είχαν ανακύψει στην εποχή τους. Έγινε απόπειρα να παρουσιάσουμε ένα κείμενο βελτιωμένο, προβαίνοντας σε μικρές αναγκαίες κριτικές αποκαταστάσεις του πρωτοτύπου. Καλύφθηκαν σημαντικά κενά, σχετικά με την καταγωγή, νεανική ηλικία και έναρξη της Μοναχικής βιωτής του Αγίου Μαξίμου. Έγιναν πολλές διευκρινήσεις για βασικά θεολογικά / επιστημονικά δεδομένα της εποχής, που παρέχονται υπό μορφήν σημειώσεων, και κατέστη αναγκαία μία συστηματικότερη περιληπτική παρουσίαση της Κοσμοθεωρίας / Κοσμολογίας του Αγίου, καθώς και της Χριστοκεντρικής Ανθρωπολογίας του.
Μετάφραση: Ηλίας Πετρόπουλος
Επιμέλεια-Εισαγωγή-Σχόλια: π. Μάξιμος Λαυριώτης
Εξώφυλλο: Μαλακό
Σελίδες: 256
Α΄ Έκδοση: 12/2018
Κατηχήσεις Αγίου Θεοδώρου του Στουδίτου του Ομολογητού
Οι επιστολές του Θεόδωρου Στουδίτη αποτελούν έργου μεγάλο και σπουδαίο που μας μεταφέρει νοερά στην εποχή εκείνη της αναδιοργανώσεως του Κοινοβιακού τρόπου της Μοναχικής Πολιτείας, τον οποίο εγκωμιάζει σε πολλές επιστολές. Οι αποδέκτες των επιστολών του Θεοδώρου ανήκαν σε όλα τα στρώματα της τότε βυζαντινής κοινωνίας και απευθύνονται από τον απλούστερο μέχρι τον πλέον ενάρετο μόναχο ή λαϊκό στέλεχος της Εκκλησίας.
Ο αριθμός των επιστολών που έγραψε συνολικά ο Θεόδωρος Στουδίτης ήταν πολύ μεγάλος και περιλαμβανόταν σε πέντε βιβλία. Σήμερα αναφέρει ο Π. Παπαευαγγέλου που σώζονται κάπου 550 επιστολές.
Στην παρούσα εργασία έγινε χρήση της εκδόσεως του Ιερομονάχου Ζαχαρίου, η οποία εξεδόθη το 1887 στην Ερμούπολη Σύρου, επειδή αυτή χρησιμοποιείται σε αρκετές Μόνες του Αγίου Όρους.
Οι Κατηχήσεις του αγίου Θεοδώρου Στουδιτου αποτελούν πηγή πολύτιμη για την ζωή και την οργάνωση του μοναχικού βίου κατά το δεύτερο μισό του 8ου και τις αρχές του 9ου αιώνα. Ο άγιος δεν παρέλειψε μέσα στο χώρο της μονής να ιδρύσει σχολείο για τους αγράμματους, καθώς και άλλα εργαστήρια, ώστε το Μοναστήρι έγινε μία κοινωνία πνευματικών ανθρώπων, μία αδελφότητα οδεούσα στην σωτηρία, κυψέλη, όπου “εκηροπλαστείτο” το νοητό μέλι της εν Θεώ εργασίας.
Κλίμαξ (μετάφραση)
Η “Κλίμαξ” του Οσίου Ιωάννου του Σιναΐτου, περιγράφει σε 30 κεφάλαια-βαθμίδες την κλίμακα των αρετών, που οδηγούν τον άνθρωπο από τη γη στο Θεό της αγάπης.
Μεταφρασμένο κείμενο και χρήσιμα σχόλια.
Μετάφραση: Αρχιμ. Ιγνάτιος
Έκδοση Εικοστή Πέμπτη
Κοινωνία Θεώσεως
Η σύνθεση Χριστολογίας και Πνευματολογίας στο έργο του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά.
Μια από τις κυριότερες διαφορές ανάμεσα στην Ανατολή και στη Δύση είναι ο προσδιορισμός της θέσης μέσα στην ιστορία των προσώπων του Χριστού και του Αγίου Πνεύματος, αυτού που ονομάζομε σχέση Χριστολογίας και Πνευματολογίας. Συχνά εμφανίστηκαν μονομέρειες, όχι μόνο στη Δύση αλλά και στην ορθόδοξη θεολογία του 20ού κυρίως αιώνα, είτε ως χριστιανισμός που γεννάει την ηθικολογία και την ατομική θρησκευτικότητα είτε ως μυστικισμός που παράγει τη συναισθηματική αιχμαλωσία. Η σύνθεση Χριστολογίας και Πνευματολογίας που χαρακτηρίζει την ορθόδοξη παράδοση συχνά παραβιάστηκε -και παραβιάζεται-, με αποτέλεσμα τη σύγχυση ανάμεσα στο θεσμικό και το χαρισματικό στοιχείο της εκκλησιαστικής ζωής. Μορφές τέτοιας σύγχυσης μπορεί να είναι ο υπερτονισμός ενός θεσμικού χαρακτήρα της Εκκλησίας (όπου οι αξιωματούχοι της διαχειρίζονται τη ζωή της ή η ένταξη στο σώμα της και η εφαρμογή των κανόνων της αρκούν για τον εφησυχασμό των μελών της) ή ο υπερτονισμός ενός χαρισματικού χαρακτήρα (όπου οι χαρισματούχοι προσδιορίζουν και κατευθύνουν τη ζωή των πιστών).
Στο βιβλίο αυτό επιχειρείται, με βάση το έργο του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, να διευκρινιστεί ότι η οδός της σωτηρίας είναι διαρκής σύνθεση θείας Ευχαριστίας και άσκησης, αποτέλεσμα δράσης μελών ενός σώματος, που αφενός συγκροτούνται ως σώμα στην ευχαριστηριακή τους σύναξη και τη συμμετοχή τους στα μυστήρια της Εκκλησίας, αφετέρου ασκούνται για την υπέρβαση της ατομικότητας και την ανάδειξη της σχέσης. Συγχρόνως στο βιβλίο αυτό εξετάζονται οι αντιπαλαμικές επικρίσεις και οι αντιησυχαστικές θέσεις της Δυτικής θεολογίας, οι οποίες έχουν διολισθήσει και σε ορθόδοξους κύκλους, και επισημαίνονται οι κίνδυνοι μιας ολισθηρής περιπέτειας που αφορά τη σωτηρία του ανθρώπου.
Εξώφυλλο: Μαλακό
Σελίδες: 488
Α΄ Έκδοση: 10/2001
Λόγια Σοφά – συλλογή πρώτη
Το βιβλίο αυτό, όπως και τα υπόλοιπα της σειράς, με μια ποιότητα κυριολεκτικά άριστη, είναι καρπός μεγάλης συλλεκτικής προσπάθειας κατά την οποία συγκεντρώναμε με αυστηρά κριτήρια, ό,τι καλύτερο ακούγαμε ή διαβάζαμε. Σαν την μέλισσα δεν πηγαίναμε σ’ όλα τα άνθη, αλλά στα καλύτερα. Κι απ’ τα καλύτερα δεν παίρναμε οτιδήποτε, αλλά το καλύτερο μόνο!
Το πολυτιμότατο αυτό υλικό, σκεφθήκαμε πως πρέπει να φθάσει όσο μακρυά γίνεται, να μελετηθεί απ’ όλους. Δεν είναι δυνατό να απευθύνεται σε ειδικούς, σε κάποιους εξαιρετικά φιλομαθείς ή έστω και σ’ εκείνους που, υπό τύπον λεξικού, αναζητούν κάτι, όπως συμβαίνει με το σύνολο των παρεμφερών βιβλίων που κυκλοφορούν.
Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκαν χίλια δυό μέσα. Σχήμα τσέπης τους ιδίου του βιβλίου, περιορισμένες σελίδες για να μην είναι ογκώδες, διχρωμία, πολλά σκίτσα κ.λπ., ώστε τελικά η μελέτη του να είναι οπωσδήποτε άνετη, ευχάριστη, ελκυστική. Γιατί δεν αρκεί να επιλεχθεί απ’ τα καλύτερα το καλύτερο, αλλά πρέπει κι αυτό να είναι κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο δοσμένο…
Έτσι, λοιπόν, λόγια μοναδικά, βγαλμένα απ’ την πείρα, τη σοφία, αλλά και την όλη πνευματικότητα, πραγματικά σοφών και πνευματικών ανθρώπων, δοσμένα κατά τρόπο πολύ σύντομο κι ευχάριστο, μπορούν να μας ανακουφίσουν, να μας προβληματίσουν, να μας αναπτερώσουν το ηθικό και το είναι, να μας κάνουν να αναθεωρήσουμε σκέψεις, πρακτικές, ακόμη δε και στάσεις ζωής, οδηγώντας μας στο πραγματικά καλύτερο, το ανώτερο, το μεγάλο και το μεγαλείο. Στο ουράνιο!
Οπότε κάπου εκεί στο γραφείο μας ή στο δωμάτιό μας, συντροφιά με τη μουσική ή και χωρίς αυτήν, κοντά στο τζάκι ή στην όποια ζεστασιά μας τον χειμώνα, σε μια παραλία ή και σ’ ένα πανέμορφο δάσος το καλοκαίρι, εκεί στη σιγαλιά της φύσης, και μ’ ότι άλλο μας αρέσει, μας εξυπηρετεί και μας εκφράζει, φρονούμε πως τα σοφά λόγια που ακολουθούν αν μελετηθούν, μπορούν να αποβούν χρησιμότατα, ακόμη και καθοριστικής σημασίας για τον καθένα μας.
Πολλές φορές μάλιστα, θα νοιώσει κανείς την ανάγκη να σταθεί στη σοφία ενός αποφθέγματος. Να την μελετήσει πολλές φορές, να την σκεφθεί και να συλλογισθεί για ώρες!
Ακόμη και λίγα λεπτά καθημερινής μελέτης, ή έστω κι ενός μονάχα αποφθέγματος, μπορεί να αποβεί το αλάτι που θα νοστιμίσει την καθημερινότητά μας και θα μας διατηρήσει ακεραίους στη ζωή…
Κάθε συλλογή περιέχει 1000 ρήσεις περίπου
Εξώφυλλο: Μαλακό
Σελίδες: 160
Γ΄ Έκδοση
Λόγοι Ασκητικοί
Ένα από τα πλέον ενδιαφέροντα ιερά και ασκητικά γράμματα το παρόν βιβλίο με τίτλο «Λόγοι Ασκητικοί, Αββά Ισαάκ του Σύρου».
Απόδοση στην Νεοελληνική υπό Βενεδίκτου Ιερομονάχου Αγιορείτου
Εξώφυλλο: Δεμένο
Σελίδες: 496
Α΄ Έκδοση: 06/2018
Λόγοι Ασκητικοί
Η μελέτη των Ασκητικών Λόγων δεν είναι εύκολη υπόθεση. Το περιεχόμενό τους αφορά τα μυστήρια του Θεού, στα οποία φτάνουν όσοι αξιώνονται από τον Χριστό. Η νέα αυτή μετάφραση μας δίνει τη δυνατότητα να προσπελάσουμε ένα κείμενο, που έχει τριπλή δυσκολία: στη γλώσσα, στη σύνταξη και στο λεξιλόγιο. Η μετάφραση επιλύει την τριπλή δυσκολία, με ένα κείμενο όμορφο, που μας ελκύει στην ανάγνωσή του. Οι δύο φιλόλογοι και μεταφραστές (Γιώργος Πινακούλας και Δημήτρης Κουτσούγερας) κοπίασαν για να δώσουν στη γλώσσα μας το λαμπρό έργο ενός ασκητού της σχεδόν εξαφανισμένης Εκκλησίας της Ανατολής, στο οποίο οι Πατέρες μας αναγνώρισαν τον εαυτό τους.
Εισαγωγή: π. Αντώνιος Πινακούλας
Μεταγραφή στα Νεοελληνικά: Γιώργος Πινακούλας, Δημήτρης Κουτσούγερας
Λόγοι εις πρωθυπουργόν
Κανένας ηγέτης δεν μπορεί να φανεί και να αποδειχθεί ανώτερος από την Εκκλησία. Όποιος πολεμάει και διώκει την Εκκλησία, κάνει όχι ένα απλό λάθος, αλλά ανόητο και εν πολλοίς ακατανόητο λάθος. […] Ασφαλώς οι κοινωνίες χρειάζονται άρχοντες. Ο σωστός, όμως, άρχοντας γνωρίζει και προσπαθεί να συναλγεί, δηλαδή να πονάει μαζί με τον λαό. Το κυριότερο, γίνεται διάκονος Θεού και παιδαγωγός του λαού. […] Η δε Εκκλησία -δίπλα στην Πολιτεία – επιβάλλεται να λέγει χωρίς φόβο την αλήθεια και να ασκεί θεραπευτικό έλεγχο. Η Εκκλησία δεν απειλεί, αλλά προειδοποιεί. Δεν πολιτεύεται, ούτε αντιπολιτεύεται. Υποδεικνύει ποιο είναι το θέλημα του Θεού, όπως έδρασε ο ιερός Χρυσόστομος.
Δύο υπέροχοι λόγοι του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου προς τον Ύπατο Ευτρόπιον αλλά και προς όλους εμάς! Δύο λόγοι επίκαιροι ακόμα και σήμερα!
Επιμέλεια: Ηλίας Γ. Σκόνδρας
Λόγος περί Μετανοίας
Στους Εξομολόγους – Πνευματικούς περισσότερο γνωστός είναι από το “Εξομολογητάριον”. Στο τέλος του Εξομολογηταρίου υπάρχει ο περίφημος λόγος Περί Μετάνοιας, τον οποίον παρουσιάζουμε στην Νεοελληνική του απόδοση.
“Αποδεικνύει ποια είναι η αληθινή μετάνοια και ποια είναι τα αποτελέσματα της και ποια είναι τα σημεία της αληθινής συγχωρήσεως των αμαρτημάτων από τον Θεό. Και για να το πω πιο απλά, ο λόγος αυτός σπάζει κόκκαλα” (από τον πρόλογο της έκδοσης).
Μετάνοια, Εξομολόγησις, Νηστεία, Θεία Κοινωνία
Με τη χάρι και την ευλογία του Τριαδικού μας Θεού τίθεται στην κυκλοφορία το ΣΤ΄ τεύχος της σειράς «ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΙΚΟΣ ΑΜΒΩΝ» με περιεχόμενο εξόχως πνευματικό· τα θέματα που διαπραγματεύεται είναι: ΜΕΤΑΝΟΙΑ, ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΙΣ, ΝΗΣΤΕΙΑ, ΘΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ. Σε όλους μας είναι γνωστό ότι ο ιερός Χρυσόστομος είναι ο κήρυκας της αγάπης του Θεού, της ελεημοσύνης και της Μετανοίας. Στα κείμενα που ακολουθούν μπορούμε να δούμε τους τρόπους της μετανοίας, που μέσα από αυτούς φαίνεται η μεγάλη φιλανθρωπία του Θεού, ο Οποίος δεν ώρισε μόνον έναν δρόμο που οδηγεί στην πόλι της Μετανοίας, αλλά πολλούς και ποικίλους. Δεν υπάρχει αμάρτημα που να μην υποχωρή στην δύναμι της μετανοίας. Γιατί η μεν αμαρτία μοιάζει με μια μικρή σπίθα, ενώ η φιλανθρωπία και η αγάπη του Θεού με τον ωκεανό, ο οποίος δεν έχει όρια. «Αμάρτησες; Μην απελπισθής». Η μετάνοια εξισώνει τον αμαρτωλό με εκείνον που δεν αμάρτησε.
Σειρά: Χρυσοστομικός Άμβων ΣΤ΄
Εξώφυλλο: Δεμένο
Σελίδες: 394
Στ΄ Έκδοση: 2017
Μία υπόσταση, Δύο φύσεις
Τρία κείμενα για το πρόσωπο του Χριστού
Οι έννοιες του «προσώπου» και της «υπόστασης» αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο του θεολογικού οικοδομήματος του αγίου Ιωάννη του Δαμασκηνού. Στα τρία κείμενα που μεταφράζονται και σχολιάζονται στον παρόντα τόμο, ο συγγραφέας αναλύει απλά, εύληπτα και μεθοδικά τον τρόπο σύστασης των εννοιών «υπόσταση» και «πρόσωπο» σε αντιθετική διαστολή με τις έννοιες «φύση» και «ουσία», έννοιες που αποτέλεσαν εφαλτήριο για συγκρούσεις και αιρετικές αποκλίσεις στους κόλπους της Εκκλησίας. Έχοντας ως αφετηρία την αρχαιοελληνική λογική σκέψη, όπως, ωστόσο, αυτή η σκέψη μεταπλάθεται στο περιρρέον κλίμα του εκκλησιαστικού σώματος, ο συγγραφέας κατορθώνει ένα ελληνικό διάβασμα του Αριστοτέλη αλληλοπεριχωρώντας τη χριστιανική παράδοση με την αρχαιοελληνική σκέψη.
Εισαγωγή-Μετάφραση-Σχόλια: Πλεξίδας Ιωάννης
Μικρές Στάσεις στην Κλίμακα του Αγίου Ιωάννου
Από τα πιο αγαπημένα βιβλία της χριστιανικής πίστεως, αν όχι ίσως το πιο αγαπημένο μετά την Αγία Γραφή, είναι το βιβλίο της Κλίμακας του οσίου Ιωάννου του Σιναΐτου. Κι όχι μόνο για τους καλογέρους, μολονότι γι’ αυτούς κυρίως γράφτηκε, αλλά για όλους τους χριστιανούς, όλων των εποχών… Εκ νεότητάς μας αγαπήσαμε πολύ το εν λόγω βιβλίο. Πολλά, όπως και τώρα σε προχωρημένη ηλικία, δεν τα καταλαβαίναμε, αλλά εμμέναμε στα άλλα που βλέπαμε το πόσο βοηθούσαν στον πνευματικό καταρτισμό μας. Γι’ αυτό και τελικώς, δοθείσης ευκαιρίας, θελήσαμε να προσφέρουμε ένα μικρό δείγμα του, σαν ένα μπουκέτο με σπάνια λουλούδια, στον καλοπροαίρετο πάντα αναγνώστη… Πρόκειται για μία απόπειρα προσέγγισης κάποιων κεφαλαίων του, ένα είδος μικρής και άτεχνης σπουδής τους, που επειδή «μίλησαν» στη δική μας καρδιά, πιστεύουμε ότι μπορεί εξίσου να μιλήσουν στην καρδιά, και των επαϊόντων αλλά και των λιγότερο ενημερωμένων.
Μικρή Φιλοκαλία – τόμος Α
Η βίωση και η παρουσίαση του Χριστιανισμού, όπως τον κατανοεί η Ορθόδοξη Ασκητική και Νηπτική παράδοση, τον εμφανίζουν ρωμαλέον και δυνατόν και ικανόν να δώση ζωή αληθινή και αλκή πνευματική στον νεκρωμένο από τη γλυκερή ζωή των ηδονών και του αισθησιασμού και του ποικιλόμορφου υλισμού -του πρακτικού προπάντων -σημερινό άνθρωπο. Και οι πιο αρμόδιοι γι΄ αυτό είναι οι ασκητικοί μας Πατέρες.
Η μαθητεία μας κοντά τους με κάθε συνέπεια μπορεί να μας αποδείξει ικανούς να μεταφέρουμε με τη ζωή μας πια το μήνυμα τους στον σύγχρονο κόσμο. Ένα τέτοιο μήνυμα, τεκμηριωμένο με μια ζωή ασκήσεως και συνέπειας, δεν μπορεί με κανένα τρόπο να αμφισβητηθή ως προς τη γνησιότητά του. Και αυτό είναι προπάντων το ζητούμενο.
Ε΄ έκδοση
Μικρή Φιλοκαλία – τόμος Β
Πατερικά φιλοκαλικά κείμενα σε μετάφραση κατ΄ επιλογήν από έργα των: αγίου Θεοδώρου επισκόπου Εδέσσης, οσίου Φιλοθέου του Σιναΐτου, αγίου Ιωάννου Δαμασκηνού, αγίου Γρηγορίου του Σιναΐτου, αγίου Θεογνώστου.
Εξώφυλλο: Μαλακό
Σελίδες:198
Β΄ έκδοση: 2009